Page 42 - Những Nhà Bác Học Nổi Tiếng Trong Lich Sử Việt Nam

44 Tú sách "Việt Nam đất nước con ngươi'

S ự tuần hoàn của âm duơiiíí, bốn inìia, tám tiết trong vũ
trụ, nếu trong cơ ứiể bị mất quân bình, không hieo kịp với
nhịp điệu của VÌI trụ lliì sẽ xảy ra bệnh tật. Cho nên. bốn
mùa tlniận theo tliứ tự cúa nó, ngiì tạng phải đúng thiên
chức của nó. Quân bình giữa thân và tâm cĩmg tức là đạt
đến trạng thái “trung” trong Nho giáo, đạt đến “tĩnh lặng
tâm” cvia nhà Phật. Tâm không cảm nhiễm tình tliức bên
ngoài mà loạn động bên trong tliì sẽ không tạo bệnh tật
nơi thân và ngiíỢc lại, thân bệnh sẽ làm mất quân b'mh nơi
tâm. Đó là cái vòng luẩn quẩn con ngiíời không tlioát ra
được, vì thế mà đau khổ.
Lê Hữu Trác đã dành nhiều tâm huyết cho việc tìm
con đường hạnh phúc về cả tliân lẫn tâm cho con ngitời.
Ông nhìn thấy con ngiíời vốn mang nhiều nỗi khổ về tình
thần lẫn vật chất. Trong tinh tliần. con ngiíời khổ vì bị
cuốn tlieo làn sóng của danh lợi tình tiền, của yêu ghét vui
giận, của tliam sân si, nên tình thần chao đảo, ít ktii giữ
đuỢc quân bình, tìmnh thản. Còn tliân xác con ngiíời vốn
là vô tliường, chịu sự cliỉ phối của quy luật sinh, trưởng,
thâu, tàng, sinh, lão, bệnh, tử, nên khổ. Bởi vậy, ông rất
trọng tâm vào diíỡng sinh, còn gọi là tu dưỡng tliân tâm.
“Ditỡng sinh” giúp con ngiíời rèn luyện tinh tliần trong
sáng, ung dung, tự ụư, tliể xác lành mạnh, biết “linh” tlieo
sự vận hành của trời đất. ông viết: “Thoát ly với đạo lý
dưỡng sinh tlù không Uiể hiíởng vẹn tuổi tliọ” {Nội kinh
yếu chỉ, tr.l38). Dưỡng sinli kliởi nguyên từ tư tưởng của
Đạo gia, điíỢc các y gia tiếp Uiu và trở tliành phạm ữù
quan trọng bậc nhất trong Đông y về "phòng bệiứi”. Dưỡng
sinh là con đường được nhiều tầng lớp trong xã hội Trung
Quốc, kể từ vua chúa, quan lại, kẻ sĩ cho đến cả ứiứ dân