Page 112 - Bài Văn Mẫu
P. 112
‘L v
đi, lập tức Mị cũng vụt chạy theo đuổi kịp A Phủ: A Phủ cho tôi đi... ở đây thì
chết mất. Mị đã cứu A Phủ thì tại sao cô lại không tự cứu mình ?! Nhà văn đã
miêu tả rất đúng những chuyển biến mau lẹ, tự nhiên và hợp lôgíc của tâm
trạng nhân vật trong tình huống gay cấn giữa cái chết và sự sống.
Hai con người cùng cảnh ngộ đã lẳng lặng đỡ nhau lao chạy xuống dốc
núi, bỏ thật xa cái địa ngục đã giam cầm, đày đoạ họ suốt mấy năm trời. Từ
trong cái chết, họ vùng dậy tìm lẽ sống, làm lại cuộc đời.
Cũng như Mị, nhân vật A Phủ có số phận đặc biệt. Từ nhỏ anh đã mồ côi
cha mẹ, không còn ai thân thích trên đời. A Phủ đã từng bị bắt cóc đem xuống
núi bán đổi lấy thóc của người Thái. Tuy mới mười tuổi nhưng A Phủ không
thích ỏ dưới cánh đồng thấp, cô' tìm cách trốn thoát rồi lưu lạc tới Hồng Ngài.
Lớn lên giữa núi rừng, A Phủ trở thành chàng trai khoẻ mạnh, cường tráng,
chạy nhanh như ngựa, biết đúc lưỡi cày, biết đục cuốc, lại cày giỏi và đi săn bò
tót rất bạo. Con gái trong làng nhiều cô mê; Đứa nào được A Phủ cũng bằng
được con trâu tốt trong nhà, chẳng mấy lúc mà giàu. Người ta ao ước đùa thế
thôi chứ A Phủ rất nghèo, không có cha mẹ, không có ruộng nương, tiền bạc,
chỉ làm thuê làm mướn kiếm sống qua ngày. Tục lệ cưới xin vô cùng tốn kém
nên A Phủ không thể nào lấy nổi vỢ.
Cuộc sống hoang dã cùng hoàn cảnh sống cực nhọc, vất vả đã hun đúc A
Phủ trở thành một chàng trai có tính cách mạnh mẽ, táo bạo, can đảm và
nghĩa khí. A Phũ không sợ bọn con quan mà thẳng tay trừng trị khi chúng quấy
phá cuộc vui xuân của bạn bè mình. A Phủ đã nắm lấy cái vòng cổ bằng bạc
có tua chĩ xanh đỏ của A Sử (dấu hiệu con cái nhà quan) để kéo dập đầu nó
xuống, xé áo nó ra mà đánh cho hả giận.
A Phủ đã phải trả giá rất đắt cho hành động táo tợn của mình. Trận đánh
liều lĩnh, hào hứng ấy hoá ra lại là sự mở.đầu cho một chặng đường khổ sở tột
cùng trong đời A Phủ. Anh bị thống lí Pá Tra bắt, đánh đập và phạt vạ. Người
đọc không thể quên đoạn văn tả cảnh phạt vạ với những hình ảnh, chi tiết rất
đắt: động tác vuốt ngược cái đầu trọc, kéo đuôi tóc dài ra đằng trước rồi lè
nhè gọi của Pá Tra; cái dáng quỳ bất động suốt một ngày đêm như hoá đá
của A Phủ ; cái cách hành hạ vừa dã man vừa lộn xộn của bọn tay sai, người
' thì đánh, người thì quỳ lạy, kể lể, chửi bới... rồi lời kết án vô lí và kì cục của
tên thống lí... Sự am tường những tập quán lạ lùng của vùng cao là chất liệu
quý giá giúp Tô Hoài tạo dựng nên cảnh phạt vạ có một không hai trong văn
học hiện đại.
111