Page 70 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

TỐNG BIỆT HÀNH

THÂM TÂM
A. KIẾN THỨC BỔ TRỢ
I - Tác giả: Thảm Tâm tên thật là Nguyễn Tuấn Trình, ông sinh ngày 12-5-
1917, trong một gia đình nhà giáo nghèo tại thị xã Hải Dương. Học hết tiểu học,
ông đi làm. Cuộc sống cơm áo đã đưa ông lên Hà Nội vào khoảng 1938. Từ đó,
ông sống bằng nghề vẽ tranh, viết văn và làm báo. ông cộng tác với Tiểu thuyết
thứ bảy, Truyền bá và cho ra mắt nhiều truyện ngắn, truyện vừa, thơ, kịch. Nhưng
thành công nhất với Thâm Tâm là thơ. ông được người đời biết đến qua Tổng biệt
hành, Tráng ca, Chiều mưa đường số năm...
Thâm Tâm tham gia phong trào văn nghệ tiến bộ sau Cách mạng tháng Tám
và đã gia nhập bộ đội khi kháng chiến bùng nổ. ông được cử làm thư kí toà soạn
báo Vệ quốc quân, tiền thân của Quân đội nhân dân sau này.
Năm 1950, chiến dịch Cao Lạng mò ra, Thâm Tâm tham gia với tư cách là
phóng viên mặt trận. Sau một cơn ốm nặng, ông mất ngày 18-8-1950.
II- Phong cách: Thơ Thâm Tâm dựng lên những hình ảnh đầy ngang tàng,
khí phách của người ra đi vì nghĩa lớn, đồng thời cũng bộc lộ nỗi vấn vương, buồn
da diết lúc lên đường.

Hinh tượng thơ ông thấm đẫm màu sắc lãng mạn và phong vị thơ Đường ở
cách cấu tứ, cách sử dụng điển tích, điển cố.

B. TIẾP CẬN TÁC PHẨM /
I- “Tống biệt hành’’ (Thâm Tâm)
1. Thâm Tâm đặt tên cho bài thơ là Tổng biệt hành. Hành là một thể cổ thi rất
thịnh hành vào thời Hán Nguy Lục Triều ở Trung Quốc, có đặc điểm là khá tự do,
phóng khoáng, không gò bó, lời thơ gần với lời nói. 7/ bà hành của Bạch Cư Dị, sỏ
kiến hành của Nguyễn Du đều là những áng thơ rất nổi tiếng. Với các nhà thơ
trong phong trào Thơ mới (1932 - 1945), các bài hành như Hành phương Nam của
Nguyễn Bính, Can trường hành, Vọng nhân hành và Tổng biệt hành của Thâm
Tâm thường được sử dụng để diễn tả một tâm trạng bi phẫn, bi hùng. Trong Thi
nhân Việt Nam, Hoài Thanh rất tinh khi nhận xét Tống biệt hành của Thâm Tâm
đã làm “sống lại cái không khí riêng của nhiều bài thơ cổ”, cảnh chia li, tống biệt
vốn là một thi đề muôn thuỏ, và thi đề Tống biệt hành có tác dụng xác định xu
hướng phong cách hoá cổ kính của bài thơ. Không khí riêng của bài thơ cổ còn
được gợi lên qua hình tượng li khách, một con người phảng phất dáng dấp của
những đấng chinh phu thuỏ xưa, một đi là không trỏ lại, coi cái chết nhẹ như lòng
hổng,...
Tuy nhiên, Tống biệt hành lại là bài thơ rất nổi tiếng của phong trào Thơ mới -
“một thời đại mâi” trong thi ca dân tộc. Cho nên, phân tích Tống biệt hành không

69