Page 381 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

Người kể vừa kể vừa để lộ dần mục đích hành động của nhân vật. Ban đầu
người đọc không thể nào biết lão thức dậy, thắp đèn, mang tiền ra đi vào lúc trời
chưa sáng để làm gì. Đến đây ta mới biết rằng lão đi mua bánh bao. Nhưng tại sao
lại là bánh bao tẩm máu người? Một lần nữa tình huống có vấn đề được đặt ra cho
người đọc bằng lời đối thoại: “Chữa cho ai đấy?’
Thì ra chiếc bánh đó được dùng để chữa bệnh, nhưng bệnh gì vậy? và chữa
cho ai? Hàng loạt câu hỏi nối tiếp nhau xuất hiện. Sự tò mò của người đọc liên tục
được kéo căng thêm.
Người được chữa bệnh là con lão: “Lão sẽ mang cái gói này về nhà, đem sinh
mệnh lại cho con lão, và lão sung sướng biết bao!”. Sự hồi hộp của người đọc gia
tăng khi chính bản thân lão Hoa cũng sợ chiếc bánh bao tẩm máu người ấy: “Lão
vội vàng móc gói bạc trong túi ra, run run đưa cho hắn, nhưng lại ngại không dám
cầm chiếc bánh”. Chi tiết này cho thấy tình thương con của lão bao la đến chừng
nào. Rõ ràng là lão nghèo, rõ ràng là lão sợ, nhưng lão vẫn cố vượt qua để cứu
mạng sống đứa con.
Khi chiếc bánh được nướng lên, mùi vị của nó cũng khiến người đọc hoang
mang rợn rợn; “Ngọn lửa đỏ sẫm bốc lên. Một mùi thơm quái lạ tràn ngập cả quán
trà”. Phong cách kinh dị này tỏ ra rất hợp với cốt chuyện: một người bị bệnh thập
tử nhất sinh, một người bị chém đầu, máu người đó, tẩm bánh bao liệu có cứu
được người ốm kia?
Ròi lại thêm nghĩa địa, vừa rạng sáng, những nấm mồ chôn chưa được bao
lâu, những bông hoa không biết từ đâu xuất hiện, người đàn bà ‘1ay chân hơi run
lên, rồi loạng choạng lùi lại mấy bước, mắt trợn trừng, ngơ ngác” ... tất cả tạo nên
bầu không khí cực kì kinh dị cho tác phẩm. Thế nhưng, mọi sự kinh dị này chl là
kinh dị hình thức bề ngoài, chúng chỉ làm nền cho sự kinh dị về bản chất: con
người giết nhau vì ngu muội nhưng đâu có ai nhận ra.

Nền tảng của câu chuyện có xuất phát điểm từ vốn văn hoá dân gian. Ngưòi
ta tin là bánh bao tẩm máu người có thể chữa lành bệnh lao. Người ta tin rằng linh
hồn ngưòi chết có thể hiện về. Do vậy mới có việc lão Hoa bỏ tiền đi mua bánh để
cứu con và bà mẹ chiến sĩ Du mới cầu xin linh hồn con trai mình “ứng vào con quạ
kia, đến đậu vào nấm mộ con cho mẹ xem”. Hành động này, một mặt cho thấy
tình cảm của các bậc cha mẹ dành cho con, mặt khác lại bộc lộ niềm tin mù
quáng, không có cơ sỏ khoa học. Sự thiếu hiểu biết khoa học là mảnh đất màu mỡ
cho những kẻ xấu lợi dung. Dân chúng không hề hoài nghi. Họ cứ tin cho đến khi
sự thật bất như ý xảy ra thì không thể nào cứu vãn nỗi. Nhiệm vụ của nhà văn là
giúp họ nhận thức được sự nhầm lẫn để khắc phục và vượt qua, xây dựng cuộc
sống tốt đẹp hơn.

380