Page 21 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

VỘI VÀNG

XUÂN DIỆU

A. KIẾN THỨC BỔ TRỌ
Bài Vội vàng được viết theo phong cách chung của một thế hệ thi nhân xuất
thân Tây học, trưỏng thài ;h vào những nàm 30 của thế kỷ trước được gọi chung là
phong trào Thơ mới.
Thơ mới vẫn được coi là một sự nổi loạn trong sáng tạo nghệ thuật nhằm, một
mật, khước từ luật thơ gò bó, phản ứng với quan niệm cố (ĨỊnh về âm thanh, vần
điệu, chông lại thói quen “đông cứng” văn bản thơ trong những cấu trúc đã trở
thành điển ptiạm, kiểu ngắt nhịp đã trỏ thành công thức, cách dùng từ đã trỏ nên
sáo mòn; mặt khác, nỗ lực đổi mới tư duy thơ trên nhiều phương diện. Chẳng hạn,
mạnh dạn rnở rộng diện tích bài thơ, câu thơ, táo bạo trong việc thể nghiệm cấu
trúc mới, cú pháp mới, nhịp điệu mới, từ ngữ mới khai thác nhiều tiềm nàng của
tiếng Việt để làm giàu nhạc tính cho thơ. Nhưng điểu quan trọng hơn, nói theo
nhận xét của Hoài Thanh, tất cả chỉ nhằm để bộc lộ “cái nhu cầu được thành thực”
trong xúc cảm và suy tư của một thế hệ.
B. TIẾP CẬN TÁC PHẨM
I-. “Vội vàng” - một ứng xử trước thời gian, một ứng xử nghệ thuật
Vội vàng được in trong tập Thơ thơ (1938), là thi phẩm đã thể hiện cực kỳ
sông động và tài hoa những cảm nhận mới mẻ của Xuân Diệu về cuộc đời và
thiên nhiên, về tuổi trẻ và tình yêu, về thời gian, đồng thời cũng tuyên bố một quan
niệm sống đây tính tích cực.
Qua bài thơ, người đọc có thể nhận ra nhiều điểm đặc trưng cho nghệ thuật
thơ Xuân Diệu: giàu cảm xúc, lắm lí lẽ, nhịp điệu sôi nổi, bồng bột, cách tổ chức
hình ảnh độc đáo, lối diễn tả Tây một cách vừa cố ý, vừa tự nhiên...
Vội vàng được mở đầu bằng một khổ thơ ngũ ngôn, rắn rỏi và rnạnh mẽ;
Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất;
Tôi muốn buộc gió lại
Cho huơng đừng bay đi.
Gần như đây là khổ thơ đã tháu tóm được tinh thần của cả bài. Cài tôi của nhà
thơ (cũng là cái tôi cá nhân - cái tôi bộc lộ ý thức cá nhân) khốnq ém mình, nép
mình vào đâu hết, mà lừng lững hiện diện, đứng án rígữ ngay cửa ngõ vào thê giới
thơ. Ta đọc thấy ở đây một sự tự tin lớn cùng với một ước muốn dị thường: tắt
nắng, buộc gió, cản lại sự vận hành theo quy luật của vũ trụ. Vì đâu nhà thơ trỏ
nên “ngông cuồng” như vây? Lời giải thích - không đợi người đọc phải ngẩn ngơ
suy đoán - đã được nói rõ trong chính các câu thơ ấy. Tất cả bị quy định bởi nghịch

20