Page 19 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp
P. 19
So với mắy câu thơ đầu, cảnh vật ở đây được nhìn gần và đượm tính
“người”hơn. Các từ láy âm nhỏ nhỏ, xiêu xiêu, lả lả vừa mô phỏng tài tình các dáng
điệu cùng những sắc thái chuyển động tinh vi của sự vật, vừa diễn tả rất đắt nỗi
xao xuyến của lòng người khi lắng nghe những giao lưu bí ẩn trong trời đất. Có một
thoáng nhìn hoang vắng phủ trùm lén cảnh vật lúc nắng trỏ chiều. Lạ, cũng trên
con đítòng nhỏ nhỏ thân thuộc ấy, sao chiều nay trong gió xiêu xiêu, lòng ta bỗng
mất vẻ an bằng, cũng chống chếnh, xiêu xiêu? Và cành lả lả, sao khéo giống con
người đang trong trạng thái ngây ngất, bỗng phút chốc thấy mất hết sức lực vì một
ảo giác nào đó? Thật không ngờ khuôn mặt tình yêu đã hiện lên giữa bộn bề
những mối xúc cảm không rõ hình, rõ nét ấy:
Buổi ấy lòng ta nghe ý bạn
Lân đầu rung động nỗi thương yéu
Sự thực từ đây con người đã bắt được vào nhịp điệu của thiên nhiên và cộng
hưởng với nó.
Khổ thơ thứ ba mở ra một khoảng không gian bằng lặng và rộng rãi. Nhịp thơ
trở lại điều hoà, khoan thai. Nhân vật trữ tình dường như muốn ngừng bước một vài
giây để xác nhận lại, kiểm nghiệm lại chất lượng mới trong tình cảm của mình. Bản
nhạc đệm thiên nhiên cũng chim lắng đi để những bước chân vô tư lự của anh, của
em trở thành đối tượng quan sát chính:
Em bước điềm nhiên không vưóng chân
Anh đi lững đững chẳng theo gần
Võ tâm - nhưng giữa bài thơ dịu
Anh với em như một cặp vần.
Không còn nghi ngờ gì nữa, trong bài thơ dịu của đất trời, anh với em như một
cặp vần. Tuy nói là điềm nhiên, chẳng theo gần nhưng sự thật xúc cảm của nhân
vật trữ tình đã mất đi vẻ “điềm nhiên” . Anh ta đã muốn reo lên, muốn kết luận và
nói lời ràng buộc. Sự vô tàm lúc này chỉ còn là cái vỏ nữa thỏi.
Khổ' thơ thứ tư quay trỏ lại với hình ảnh thiên nhiên và thừa tiếp rất khéo ý thơ
trên:
Mày biếc về đàu bay gấp gấp
Con cò trên ruộng cánh phân văn
Chim nghe trời rộng giang thêm cánh
Hoa lạnh chiều thưa sương xuống dần.
Âm thanh bản nhạc lúc này nổi lên có vẻ thúc đục và khuyến dụ ráo riết hơn,
nhờ hiệu quả của các từ láy âm gấp gấp, phân vàn nằm ở cuối cáu, cuối nhịp và
một mật độ dày đặc cốc động từ hoặc trạng từ, tính từ được động từ hoá; về, bay,
gấp gấp, phán vân, nghe, giang, lạnh, xuống. Nó xui người ta tim đôi hoặc thổ lộ
yêu đương và nói lời “dứt điểm” vào đúng lúc chiều sắp tắt, sương xuống lạnh để
18