Page 16 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

THƠ DUYÊN

XUÂN DIỆU

A. KIÊN THỨC BỔ TRỢ
I - Tác giả: Xuân Diệu (25.4.1916 - 18.12.1985) tên thật là Ngô Xuân Diệu,
quê cha ở làng Trảo Nha, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh, sinh ra ở vạn Gò Bồi, xã
Tùng Giản, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định (quê mẹ). Học xong tú tài, Xuân
Diệu có thời gian làm tham tá thương chính ỏ Mỹ Tho (1940 - 1943), sau thôi việc
ra Hà Nội viết văn, làm báo. ông là một thành viên của tổ chức Tự Lực văn đoàn.
Sau năm 1945, Xuân Diệu là đại biểu Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà
khoá I (1946-1960).
Xuân Diệu có ttiơ đăng báo từ 1935, được chào đón như một đại diện tiêu
biểu nhất của phong trào Thơ mới với các tập Thơ thơ (1938), Gủí hương cho gió
(1945). Xuân Diệu là tác giả của tập truyện ngắn Phấn ịhông vàng (1939) khá đặc
sắc. Sau 1945, ông vẫn tiếp tục sáng tác thớ, viết nhiều tiểu luận về thơ và tham
gia hoạt động xã hội một cách tích cực, có uy tín và ảnh hưởng rộng rãi. Các tập
thơ chính (sau hai tập trên): Ngọn quốc kì (1945), Hội nghị non sông (1946), Riêng
chung (1960), Mủi Cà Mau - cầm tay (1962), Tô/ giàu đồi mắt (1970), Hồn tôi đôi
cánh (1976), Thánh ca (1982).., Các tập bút kí, tiểu luận phê bình; Taíờng ca
(1945), Tiếng thơ (1951), Những bước đường tư tưởng của tôi (1958), Và cây đòi
mãi mãi xanh tươi (1971), Càc nhà thơ cổ điền Việt Nam (2 tập - 1981, 1982),
Cõng việc làm thơ {^984)...
Xuân Diệu là nhà thơ có sức sáng tạo dồi dào, bền bỉ, có đóng góp to lốn,
nhiều mặt cho nền văn hoá, văn học dân tộc. ông đã được truy tặng Giải thưởng
Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật đợt I (1996).
II- Phong cách: Đọc thơ Xuân Diệu, ta có cảm giác thi nhân luôn ở trong
trạng thái hưng phấn, trạng thái tràn đầy năng lượng sống. Hưng phấn khi nói về
buổi hò hẹn đầu tiên:
Trời xanh thế! Hàng cây thơ biết mấy!
Vườn non sao! đường cỏ mộng bao nhiêu
Hưng phấn khi giục giã người ta hưỏng thụ cuộc đời;
Em vui đi, ràng nỏ ành trăng rằm,
Anh hút nhụy của mỗi giờ tình tự,
Mau lén chứ! Vội vàng lên với chứ!
Em, em ơi! Tinh non sắp già rồi...
Hưng phấn khi tự ngắm cái tôi cò ngạo của mình;
Ta đứng đây, vĩnh viễn giữa mùa đông,
Tuyết trên đầu vĩnh viễn choá từng không,
Trán vĩnh viễn nặng mang sầu Trái Đất
Ta là Một là Riêng, là Thứ Nhất
Không có chi bè bạn nổi cùng ta.

15