Page 25 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

Trong bài thơ Vội vàng, không có câu nào, chữ nào không chỏ nặng ý vị tuyên
ngôn và không thấm đẫm chất Xuân Diệu. Tuy nhiên, để nhìn thật rõ quan niệm
sống của nhà thơ, ta phải tìm đến đoạn cuối của bài:
Ta muốn ôm
Cả sự sống mói bắt đẩu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng.
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng,
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!
Giữa một đoạn thơ dài toàn những câu tám chữ, câu Ta muốn ôm chỉ vẻn vẹn
ba chữ và được viết tách ra ở giữa dòng (trước hết gây ấn tượng thị giác rất rõ) cất
lên như một hiệu lệnh hành động. Đại từ tôi ở câu đẩu của bài thơ đến đày đã
được thay thế bằng đại từ ta. Thì vẫn là một cái tôi ấy thôi, nhưng ở đây, nó được
nhấn mạnh ở tính đại diện, thể hiện một quan hệ giao tiếp mới giữa nhà thơ và độc
giả, khi độc giả đã bị nhịp điệu của bài thơ chi phối hoàn toàn. Nhà thơ - nhân vật
trữ tình bộc bạch không phải chỉ nỗi niềm đang thúc động trong lòng của một
người, mà của nhiều người, của cả một thời đại. Tiếp sau tiếng hô dõng dạc đó,
mạch thơ lại cuộn chảy ào ạt, cuốn người đọc vào một không khí khẩn trương, gấp
gáp. Qua sự lặp lại nhiều lần của cụm từ ta muốn và sự xuất hiện dày đặc của
những từ thể hiện cảm giác mạnh, động tác mạnh, người đọc nhận ra được một
thông điệp rất quan trọng: đã sống là phải biết khẳng định cái tôi của minh một
cách mạnh mẽ, phải thể hiện được uy lực của mình, phải biết chạy đua với thời
gian để chiến thắng nó. Ngay khi sự sống mới bắt đầu mơn mởn, ta đã cần phải
chiếm hữu nó, ôm nó giữa lòng mình. Thậm chí phải có khát vọng làm được nhữhg
việc tưởng rồ dại như riết mây đưa và gió lượn. Từ ôm đến riết, thái độ chiếm hữu
phát triển theo hướng mỗi lúc một quyết liệt, triệt để hơn. Tất nhiên, ôm và nếí cuối
cùng cũng chỉ để được say, được chếnh choàng, được đã đầy, no né những mùi
thơm, ánh sáng, nói chung là những thanh sắc của cuộc đời mà chính cuôc đời đã
dâng tặng một cách vô tư. Lạ sao, đáng trách sao những kẻ khônq nhận ra món
quà tặng này và hững hờ với nó!
Trong đoạn thơ có cụm từ một cái hôn nhiều khá đặc biệt, khá Tây. Tại sao
đã nói một lại còn nhiềư? Thì ra nhiều ở đây không thuần túy chỉ số lượng mà chủ
yếu là chỉ chất lượng. Một cái hôn nhiều có nghĩa là một cái hôn đắm đuối, mê
say, bất tuyệt. Từ hôn ở đây cũng có một ý nghĩa rất bao quát. Chẳng qua đây chỉ
là một cách biểu đạt cụ thể về tình yêu cuộc sống mà thôi.
Đến câu cuối cùng của bài thơ, ta tưởng như đang nghe Xuân Diệu cất tiếng

24