Page 26 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp
P. 26
reo cười chiến thắng, cất tiếng hát ca ngợi tư thế làm chủ của con người đối với
cuộc đời. Cắn vào xuân hồng quả là một hình tượng đẹp, hào hùng, có thể gieo
vào lòng người đọc một niềm sảng khoái tinh thần vô tận. Vói những hình tượng và
những câu thơ như thế, bài thơ thực sự thấm đẫm một tinh thần nhân văn cao cả.
Một thời, quan niệm sống nêu trên của Xuân Diệu bị bài bác, bị xem là ‘liêu
cực” , nặng màu sắc “cá nhân” , “vị k?’, mang tinh thần “sống gấp” thiếu lành mạnh.
Sự thực, không thể đánh đồng quan niệm sống nói chung với lí tưởng chính trị. ở
đâu và bao giờ, một thái độ chủ động gắn bó với cuộc sống như thế cũng cần
thiết. Nó chẳng mâu thuẫn gì với lí tưởng chính trị đúng đắn mà ta lựa chọn sau đó,
thậm chí nó có thể giúp ta thực hành cái lí tưỏng chính trị kia một cách có hiệu quả
nhất.
Tuy được viết ra trong niềm lo âu vẽ sự trôi chảy của thời gian, nhưng bằng
phẩm chất nghệ thuật tuyệt vời của mình, Vội vàng đã trở thành một tác phẩm có
sức sống vượt thời gian. Hoả ra, bên cạnh thái độ ứng xử trước thời gian của một
cái tôi xã hội, Vội vàng còn là một ứng xử nghệ thuật của cái tôi thi nhân nữa. Phải
vội vàng để khi thời gian kíp gọi lên đường viễn du vào vô tận, nhà thơ còn gửi lại
được cho đời, cho hậu thế những giá trị thẩm mỹ đích thực, lớn lao, khơi dậy một
tình yêu đằm thắm đối với chốn Bồng-lai-hạ-giới và đối với thơ.
PHAN HUY DŨNG
II - “V ội v à n g ”
Vội vàng và nhiều bài thơ khác của Xuân Diệu thường gây ấn tượng với công
chúng bỏi những lời kêu gọi kiểu: Nhanh vói chứ! Vội vàng lèn vôi chứ! Em, em ơi!
Tinh non sắp già rồi! hoặc Gấp lèn em! Anh rất sợ ngày mai! Đời trôi chảy, tinh ta
không vĩnh viễn!
Khi thi nhân cất cao nhữhg lời kêu gọi: Mau lên thôi! Nhanh vôi chứ! Vội vàng
lén! mà Hoài Thanh từng nhận xét một cách hóm hỉnh “/á đã làm vang động chốn
nuớc non lặng /ẽ” thì không có nghĩa là anh ta đang tuyên truyền cho một triết lí
sống gấp từng bị coi là lai căng và vẫn bị đặt dưới một cái nhìn không mấy thiện
cảm của người phương Đòng, một xứ sỏ vẫn chuông lối sống khoan hoà, chậm rãi.
Cần phải thấy rằng, bước vào thời hiện đại, sự bùng nổ của ý thức cá nhân đã
kéo theo những thay đổi trong quan niệm sống và đánh thức một nhu cầu tự nhiên
là cần phải thay đổi điệu sống. Ý thức xác lập một cách sống mới nói trên càng
ngày càng mạnh mẽ và sâu sắc trong tầng lớp trẻ. Phát ngôn của Xuân Diệu trên
phương diện thi ca chỉ có tính cách như một đại diện.
Nhìn ỏ một góc độ khác, bài thơ bộc lộ nét đẹp của một quan niệm nhân sinh
mới: sống tự giác và tích cực, sống vâi niềm khao khát phát huy hết giá trị bản
ngã, tận hiến cho cuộc đời và cũng !à một cách tận hưởng cuộc đời.
Sống vội vàng chỉ là một cách nói. Trong cốt lõi, đây là một quan niệm sống
25