Page 29 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp
P. 29
nghĩa nhất bằng một tốc độ thật lớn và một cường độ thật lớn.
Đoạn thơ cuối trong bài gây ấn tượng đặc biệt trưỏc hết bỏi nó tựa như những
lời giục giã chính mình lại như lời kêu gọi tha thiết đối với thế nhân được diễn đạt
bằng một nhịp thơ gấp gáp bộc lộ vẻ đẹp của một tâm hồn trẻ trung, sôi nổi,
cuồng nhiệt yêu đời và yêu sống.
Rõ ràng, lẽ sống vội vàng bộc lộ một khát vọng chính đáng của con người.
Như đã nói, đây không phải là sự tuyên truyền cho triết lí sống gấp mà là ý thức
sâu sắc về cuộc sống của con người khi anh ta đang ở lứa tuổi trẻ trung, sung sức
nhất. Xuân Diệu từng tuyên ngôn: “Thà một phút huy hoàng rồi chợt tối / Còn hơn
buồn le lói suốt tràm năm chính là tuyên ngôn cho chặng đời đẹp nhất này. Vội
vàng, vì thế là lẽ sống đáng trân trọng mang nét đẹp của một lối sống tiến bộ, hiện
đại. Tuy chưa phải là lẽ sống cao đẹp nhất nhưng dù sao, trong một thòi đại mà lối
sống khổ hạnh, “ép xác, diệt dụd’ là không còn phù hợp nữa, nó là lời cổ động cho
một lối sống tích cực, sống trong ý thức phát huy hết giá trị của tuổi trẻ và cũng là
của cái Tôi.
Tuy nhiên, lối sống vội vàng đang còn dừng lại ở sự khẳng định một chiều.
Một lẽ sống đẹp phải toàn diện và hài hoà: không chỉ tích cực tận hưởng mà còn
phải tích cực tận hiến. /
d. Nét độc đáo trong cấu tứ
Bài thơ có sự kết hợp hài hoà hai yếu tố; trữ tình và chính luận. Trong đó,
chính luận đóng vai trò chủ yếu. Yếu tố trữ tình được bộc lộ ở những rung động
mãnh liệt bên cạnh những ám ảnh kinh hoàng khi phát hiện về sự mong manh của
cái Đẹp, của tinh yêu và tuổi trẻ trước sự huỷ hoại của thời gian. Mạch chính luận
là hệ thống lập luận, lí giải về lẽ sông vội vàng, thông điệp mà Xuân Diệu muốn
gửí đến cho độc giả, được trình bày theo hệ lối qui nạp từ nghịch lí, mâu thuẫn đến
giải pháp.
Là cây bút tích cực tiếp thu thành tụd nghệ thuật thơ trung đại và đặc biệt cái
mới trong thơ phương Tây, Xuân Diệu có nhiều sáng tạo trong cách tạo ra cú pháp
mới của cáu thơ, cách diễn đạt mới, hình ảnh mới, ngôn từ mới.
Ví dụ trong đoạn thơ cuối, tác giả cũng đã mạnh dạn và táo bạo trong việc sử
dụng một hệ thống từ ngữ tăng cấp như: ôm” (Ta muốn ôm), riết (Ta muốn riẽt)
,”saỳ’ (Ta muốn say), thâu (Ta muốn thâu)... Và đỉnh cao của đam mê cuồng
nhiệt là hành động cắn vào mùa xuân của cuộc đời, thể hiện một xúc cảm mãnh
liệt và cháy bỏng. Không dừng lại ở đó, tác giả còn sử dụng một hệ thống từ ngữ
cực tả sự tận hưởng; “chếnh choáng, đã đẩy, no nê ... diễn tả niềm hạnh phúc
được sống cao độ với cuộc đời.
NGUYỄN VẢN PHƯỢNG
28