Page 28 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp
P. 28
b. đến nỗi ám ảnh vể số phận mong manh của những giá trị đời sống và sự
tổn tại ngắn ngủi của tuổi xuân
Tuy nhiên, trong ý thức mới của con người thời đại về thời gian, khi khám phá
ra cái đẹp đích thực kia của đời cũng là lúc người ta hiểu rằng điều tuyệt diệu này
có số phận thật ngắn ngủi, mong manh và sẽ nhanh chóng tàn phai vì theo vòng
quay của thời gian có cái gì trên đòi là vĩnh viễn? Niềm ám ảnh đó khiến cái nhìn
của thi nhân về thế giới bỗng đổi khác, tất cả đều nhuốm màu của âu lo, bàng
hoàng, thảng thốt.
Đấy là lí do vì sao mạch cảm xúc trong đoạn thơ bỗng liên tục thay đổi: từ việc
xuất hiện các kiểu câu định nghĩa, tăng cấp: “nghĩa là (3 lần/3 dòng thơ), để định
nghĩa về mùa xuân và tuổi trẻ, mà thực chất là để cảm nhận về hiện hữu và phôi
pha đến ý tưỏng ràng buộc số phận cá nhân mình với số phận của mùa xuân, tuổi
xuân nhằm thổ lộ niềm xót tiếc cái phần đẹp nhất của đời người rồi cất lên tiếng
than đầy khổ não:
Mà xuân hết nghĩa là tôi cũng mất!
Cũng từ đây thiên nhiên chuyển hoá từ hợp thành tan:
Cơn gió xinh thì thào trong gió biếc
Phải chăng'hòn vì nỗi phải bay đi
Chim rộn ràng bỗng ngắt tiếng reo thi
Dường như tất cả đều hoảng sợ bởi những chảy trôi của thời gian, bởi thời gian
trôi đe doạ sẽ mang theo tất cả, thòi gian trôi dự báo cái phai tàn sắp sửa của tạo
vật. Thế là từ đây, thòi gian không còn là một đại lượng vô ảnh, vỏ hình nữa, người
ta nhận ra nó trung hương vi đau xót của chia phôi, người ta phát hiện nó tựa một
vết thương rớm máu trong tâm hồn;
Mùi tháng năm đều rởm vị chia phôi.
Niềm xót tiếc cứ thế tuôn chảy miên man trong hàng loạt câu thơ và khắc
nghiệt với bất công đã trỏ thành một quan hệ định mệnh giữa tự nhiên với con
người. Nỗi cay đắng trước sự thật đó được triển khai trong những hình ảnh và ý
niệm sắp xếp theo tương quan đối lập giữa: lóng người rộng” mà lượng trời chật;
Xuân của thiên nhiên thì tuần hoàn” mà tuổi trẻ của con người thì chẳng hai lần
thắm lại. Cõi vỏ thuỷ vô chung là vũ trụ vẵn còn mãi vậy mà con người, sinh thể
sống đầy xúc cảm và khao khát lại hoá thành hư vô. Điều “bất công” này thôi thúc
cái tôi cá nhân đi tìm sức mạnh hoá giải.
c. Và những giải pháp điều hoà màu thuẫn, nghịch li
Từ nỗi ám ảnh về số phận mong rnanh chóng tàn lụi của tuổi xuân, tác giả đề
ra một giải pháp táo bạo. Con người không thể chăn đứng được bước đi của thời
gian, con người chí có thể phải chạy đua vối nó bằng một nhịp sống inới mà nhà
thơ gọi là vội vàng. Con người hiện đại khống sống bàng sỏ lượng thời gian mà
phải sống bằng chất lượng cuộc sống - sống tận hưởng phần đời có giá trị và ý
27