Page 166 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

ĐÒ LÈN

NGUYỄN DUY
A. K IẾ N THỨC BỔ TRỢ
I- Tác giả: Nguyễn Duy tên khai sinh là Nguyễn Duy Nhuệ, sinh năm 1948,
trong một gia đình nông dân nghèo ở một vùng quê tỉnh Thanh Hoá. Mẹ mất sớm,
Nguyễn Duy ở với bà ngoại. Hình ảnh bà ngoại rất thân thuộc và gần gũi với nhà
thơ.
Năm 1966, Nguyễn Duy nhập ngũ, sau đó, ông về học tại Khoa Ngữ văn,
Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Năm 1976, Nguyễn Duy định cư tại Thành phố
Hồ Chí Minh, làm trưởng đại diện của báo Văn nghệ ở phía Nam. ông được trao
tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2007.
Nguyễn Duy làm thơ rất sớm, khi còn là học sinh Trung học ở quê hương.
Năm 1973, ông đạt giải Nhất cuộc thi thơ của báo Văn nghệ với chùm thơ: Hơi ấm
ổ rơm, Bầu trời vuông, Tre Việt Nam. Những tập thơ tiêu biểu của Nguyễn Duy;
Cáttrắng (1973), ánh tràng (1984), Đãicàttìm vàng{^987y...
Bên cạnh thơ, Nguyễn Duỵ, còn sáng tác ở nhiều thể loại khác: Em - Sóng
(kịch thơ, 1983), Khoảng cách (tiểu thuyết, 1986), Nhìn ra bể rộng trời cao (bút kí,
1986)...
II- Phong cách: Nguyễn Duy là cây bút tài hoa, thơ ông nhiều bài có cái
ngang tàng nhưng vẫn trầm tĩnh và giàu chiêm nghiệm. Do vậy, đọc thơ õng, chất
chiêm nghiệm ấy cứ dần ngấm vào người đọc và trong cái đà ngấm ấy có lúc
khiến người ta phải giật mình suy nghĩ...
Nguyễn Duy được đánh giá cao trong sáng tạo thơ lục bát, mội thể thơ dễ viết
nhưng viết hay thì lại rất khó. Thơ lục bát của Nguyễn Duy được viết theo phong
cách hiện đại, câu thơ vừia phóng túng lại vừa uyển chuyển, chặt chẽ, giàu sức gợi.
Cùng với nhiều tác giả khác, Nguyễn Duy là một trong những cây bút hiện đại đã
góp phần làm mới thể thơ truyền thống này.
Thơ Nguyễn Duy luôn có sự kết hợp tài hoa giữa cái duyên dáng, trữ tình với chất
thế sự đậm đặc, nhiều bài thơ gây dược tiếng vang lớn đối với độc giả bỏi sự lên tiếng
khẳng khái bộc tạ/c mà vẫn trầm tĩnh, giàu chiêm nghiệm.
III. Xuất xứ: Đò Lèn được viết năm 1983, trong một dịp nhà thơ trở về quê
ngoại, trỏ lại với những hồi ức đan xen nhiều buồn vui thời học trò, về với hình ảnh
bà ngoại thương yêu, người đã tận tuỵ nuôi nấng nhà thơ đến tuổi trưỏng thành.
Bài thơ được in trong tập ánh trâng.
B. Tiếp cận tác phẩm
Bài thơ được sáng tác theo lối thơ tự do hiện đại. Bắt đầu từ một điểm ở thực
tại nhà thơ nhìn vể quá khứ và bày tỏ những kí ức, suy nghĩ, tình cảm của mình về
người bà yêu dấu.

165