Page 154 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

TIẾNG HÁT CON TÀU

CHẾ LAN VIÊN

A. KIẾN THỨC BỔ TRỢ
I- Tác giả: Chế Lan Viên (1920 -1989) tên khai sinh là Phan Ngọc Hoan, quê
ở xã Cam An, huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị. Thuở nhỏ, Chế Lan Viên sống ở
Bình Định. Sau khi tốt nghiệp trung học, ông đi học và làm báo ở Sài Gòn và các
tỉnh miền Trung.
ông bắt đầu làm thơ từ năm 12, 13 tuổi. Năm 17 tuổi, với bút danh Chế Lan
Viên, ông xuất bản tập thơ đầu tay nhan đề Điêu tàn, có lời tựa đồng thời là lời
tuyên ngôn nghệ thuật của “Trường thơ Loạn”. Từ đây, cái tên Chế Lan Viên trở
nên nổi tiếng trên thi đàn Việt Nam. ông cùng với Hàn Mặc Tử, Yến Lan, Quách
Tấn sáng lập ra “Trường thơ Loạn” được gọi là nhóm “Bàn thành tứ hữu” của Bình
Định.
Cách mạng tháng Tám nổ ra, ông tham gia cướp chính quyền ỏ Quy Nhơn.
Sau năm 1954, ỏng về sống ở Hà Nội, tiếp tục các hoạt động văn nghệ và sáng
tác. Từ sau năm 1975, ỏng vào sống tại Thành phố Hồ Chí Minh cho đến lúc qua
đời.
Các tập thơ tiêu biểu của Chế Lan Viên; Điêu tàn (1937), ánh sáng và phù sa
(1960), Hoa ngày thường, Chim bào bão (1967), Những bài thơ đánh giặc (1972),
Hoa trên đá (1984),...
Ngoài ra, Chế Lan Viên còn viết các tập tiểu luận phê bình: Phê bình vàn học
(1962), Suy nghĩ và bình luận (1971), Từ gác Khuê Văn đến quán Tning Tân
(1981) Nghỉ cạnh dòng thơ (1981),
III- Phong cách: Trưốc Cách mạng tháng Tám năm 1945, thơ Chế Lan Viên
mang phong cách kinh dị, thần bí, bế tắc của thời “Điêu tàn” với xương, máu, sọ
người, với những cảnh đổ nát, với tháp Chàm. Những tháp Chàm “điêu tàn” là một
nguồn cảm hứng lớn đáng chú ý của Chế Lan Viên, qua những phế tích đổ nát và
không kém phần kinh dị trong thơ Chế Lan Viên, ta thấy ẩn hiện hình bóng của
một vương quốc hùng mạnh thời vàng son cùng với nỗi niềm hoài cổ của nhà thơ.
Sau Cách mạng, thơ ông đã tìm đến với cuộc sống nhân dân và đất nước, đã
thấm nhuần ánh sáng của cách mạng, và có những thay đổi rõ rệt. Trong thời kì
1960 -1975, thơ Chế Lan Viên nỗ lực vươn tới khuynh hướng sử thi hào hùng, chất
chính luận, thời sự đậm đà.
Sau năm 1975, thơ Chế Lan Viên dần trở về đời sống thế sự và những trăn trở
của cái tôi trong sự phức tạp, đa diện, phong phú và vĩnh hằng của đời sõng.
Phong cách thơ nổi bật nhất của Chế Lan Viên là chất suy tưỏng triết lí mang
vẻ đẹp trí tuệ và sự đa dạng, phong phú của hình ảnh thơ được sáng tạo bởi một
ngòi bút thông minh, tài hoa.

153