Page 147 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp
P. 147
này: không ngoảng lại mà vẫn biết được “nắng lá rơi đầy”, ắt hẳn sự ra đi tạo nên
bầu không khí rơi rụng ấy hoặc sự tan tác đó là điệu buồn của cảnh vật tiễn người
đi? Hiểu theo cách nào thì hình tượng thơ cũng tạo nên khung cảnh buồn. Một nỗi
buồn rất thu Hà Nội, vừa nhẹ đủ để lưu luyến suốt cả hồn thơ. Đây chính là nhũmg
câu thơ hay nhất của Đất nước.
Từ mùa thu hoài niệm, tác giả quay lại với hiện tại của mùa thu nay, một mùa
thu hoàn toàn đổi khác;
Mùa thu nay khác rồi
Tôi đứng vui nghe giữa núi đổi
Gió thổi rừng tre phất phới
Trời thu thay áo mới
Trong biếc nói cười thiết tha
Khác trước hết về tư thế. Mùa thu trước con người hiện lên trong tư thế thua
trận, phải ra rời Hà Nội ra đi nên âm điệu buồn lấn át cung thơ là điều dễ hiểu.
Mùa thu nay đâu còn cái cảnh đi không ngoái đầu lại ấy mà là một tư thế ngẩng
cao đầu, đứng sừng sững vững chãi giữa núi đồi, Thế đứng được ghi nhận ỏ độ
cao. Có sự tương phản so với mùa thu trước, từ đứng giữa phố phường (không gian
thấp) đến đứng giữa núi đồi (không gian cao), thêm vào đó là sự hùng dũng của
thế đứng của một người dân làm chủ đất nước, làm chủ số phận mình.
Có sự chuyển đổi về âm điệu, nhịp điệu thơ; câu thơ ngắt nhịp nhanh, rộn
ràng; sự phối hợp các vần trắc và thanh trắc (phất phới, áo mới)... khiến cảnh sắc
thiên nhiên và tâm trạng đã thay đổi. vẫn là mùa thu với bầu trời trong xanh,
nhưng tươi sáng, hoà nhập với tâm trạng con người (tôi đứng vui), thể hiện cuộc
sống mới, thay da đổi thịt. Cũng vẫn âm sắc trong ngần của bầu trời thu, nhưng vẻ
đẹp thu nay trọn vẹn. Mùa thu cách mạng với chủ quyền của dân tộc không gì lay
chuyển. Niềm vui trọn vẹn khiến cả đất trời cùng hoà trong nỗi say mê bất tận.
Chủ quyền của con người liên tục được khẳng định với tình cảm mến yêu tha
thiết và tự hào:
Trời xanh đây là của chúng ta
Núi rừng đày là của chúng ta
Những cánh đồng thơm mát
Những ngả đường bát ngát
Những dòng sông đỏ nặng phủ sa
Đất nước được khẳng định chủ quyền bằng các sự vật cụ thể: trời, núi rừng,
cánh đồng, con đường, dòng sông, những không gian bao phủ một diện rộng, ám
chỉ chủ quyền rộng lớn bao la của người dân Việt Nam. Sự liệt kê một cách khái
quát, bằng những danh từ ở số nhiều {những cánh đồng, những ngả đường,...) tiếp
146