Page 142 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp
P. 142
dưng? Và chắc chắn giống nhân vật của Tống biệt hành, người ấy tuy bên ngoài
có vẻ lạnh lùng nhưng bên trong thì dạt dào tình cảm, Đầu không ngoảnh lại
nhưng lòng thì để lại, đang trăn trở, thao thức với thềm nắmg lá rơi đầy ở phía sau
lưng. Cả đoạn thơ rất giàu chất điện ảnh, trong đó cáu cuối đặc tả cận cảnh để tự
cảnh đó kể với người đọc bao điều. Câu thơ ngắt nhịp 2/2/3 như muốn diễn tả vẻ
rơi rơi ngập ngừng của lá vàng khỏ cùng niềm lưu luyến ủ kín trong lòng kẻ quyết
chia tay Hà Nội để lên đường. Bề ngoài, họ không Bước đi một bước giây giây lại
dừng, nhưng trong thâm tâm, từng chiếc lá rơi đều gieo vào lòng họ một nỗi bâng
khuâng dìu dặt.
Từ gần đến xa rồi từ xa lại về gần, những câu thơ tiếp đó khơi sâu thêm cảm
xúc về mùa thu, đưa độc giả quay lại thời điểm hiện tại để được thanh thản trong
niềm vui giao hoà giữa lòng người và cảnh vật;
Mùa thu nay khác rồi
Tôi đứng vui nghe giữa núi đỗi
Gió thổi rừng tre phấp phới
Trời thu thay áo mói
Trong biếc nói cười thiết tha.
Mùa thu nay khác rồi là sự so sánh bật thành tiếng reo - một tiếng reo ghi
nhận sự khác biệt giữa hai thời đại và khẳng định niềm vui mới đang tới. Câu thơ 5
chữ xuất hiện đột ngột sau những câu 7 chữ có nội dung mạch lạc và âm điệu thật
dứt khoát. Nó chứa đựng cả tình cảm và nhận thức, đồng thời lí giải sâu sắc vị trí
đứng và tâm thế lắng nghe của nhà thơ giữa một bối cảnh thiên nhiên vô cùng
khoáng đạt: Tôi đứng vui nghe giữa núi đồi. Hai chữ vui nghe không chỉ diễn tả
một trạng thải tình cảm nhất thời mà còn nói rõ cách nghe hay là một cách nhận
thức mới. Vì mùa thu nay khác nên mới vui nghe và chính vì vui nghe mà càng
nhận ra bao cái khác. Cái khác ấy đến từ cách thổi của gió và cách họa điệu của
rừng tre. Nó phấp phới như vẫy chào, mời gọi và đầy tin tưỏng, không giống như
cái xao xác chứa niềm khắc khoải mơ hồ xưa kia. Trùm lên cả người, cả rừng tre,
cả núi đồi là trời thu mởi mẻ tinh khôi đang vừa thay áo mới. Giữa những câu 6
chữ, 7 chữ dài ngắn không đều, câu thơ 5 chữ Trời thu thay áo mới rơi xuống thật
ngọt ngào ấm áp, rồi điệu thơ chuyển - ngập ngừng và xúc động khôn xiết với câu
Trong biếc nói cười thiết tha. Trong câu thơ vừa trích có những chỗ “bất khả giải”,
gợi nhiều cách hiểu khác nhau. Trong niêm vui dâng đầy, mỗi chữ đều như tỏa
chiếu ánh hân hoan và các thanh trắc đều dội vào lòng người một nỗi náo nức đặc
biệt.
Cảnh thu vui đẹp chắp cánh cho tâm hồn con ngưòi bay bổng và trong ta (cả
nhân vật trữ tình lẫn độc giả) chợt dấy lên một khát vọng hoà nhập bao la. Bè cao
của bài thơ bỗng tách ra, vút lên trong vắt, hồn nhiên và hào hứng vô cùng:
141