Page 138 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

Đoạn trích qui tụ tất cả các bình diện chung - riêng, trong - ngoài, cụ thể - trừu
tượng... nói trên rồi dẫn đến một kết luận sáu sắc;
Và ỏ đâu trên khắp mộng đồng gò bãi
Chẳng mang một dáng hình, một ao ước, một lối sống ông cha
Ói Đất Nước sau bốn nghìn năm đi đâu ta cũng thấy
Những cuộc đời đã hoá núi sõng ta...

Mối liên kết biện chứng xuôi ngược: núi sông là ta và ta chính là núi sông
trong mạch lập luận của Nguyễn Khoa Điềm đã khiến lời thơ lung linh ánh sáng tri
tuệ. Sức hấp dẫn từ tính triết luận này đã góp phần tạo nét khu biệt cho thơ ông.
Và đây cũng chính là lí do vì sao khi nói về bổn nghìn năm lịch sử của đất
nước, nhà thơ không điểm tên các triều đại, các nhân vật anh hùng trong sử sách
mà nhấn mạnh đến lớp lớp những người vô danh, những người âm thầm làm nên
Đất Nước, những người quy tụ thành lực lượng chính của bất cứ cuộc cách mạng
nào: /
Có biết bao người con gái, con trai' j
Trong bốn nghìn lớp nguời giống ia lứa tuổi /
Họ đã sống và chết
, ĩ B ứ
Giản di và binh tâm * M M

Không ai nhớ mặt đặt tên Ệ ^
Nhưng họ đã làm ra Đất Nưỡc.
Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm góp thêm một thành công trong dòng thơ
về Đất Nước thời chống Mĩ, làm sâu sắc thêm nhận thức về Nhân dân và Đất
Nước. Đặc biệt là khái niệm Đất Nước, tác giả đã đề xuất được một nội hàm đúng
đắn và xác thực để khiến nó không còn là một khái niệm trừu tượng mà trở nên có
hình hài, vóc dáng trong mỗi một người con Việt Nam cần cù lao động, yêu nước
thương nòi.
Đất Nước là của nhân dân, do nhân dân sáng tạo ra trong quá trình lao động
kiên trì và bển bỉ. Đất Nước không thể là sản phẩm của bất kì một đấng, bậc, một
lãnh tụ có quyền uy nào cả. Mọi người dân sống trên Đất Nước đều đóng góp sức
mình để hình thành và làm giàu đẹp hơn Đất Nước. Họ có quyền được hưởng thụ
lợi ích và có nhiệm vụ xả thân để lao động và bảo vệ mỗi khi Tổ quốc lâm nguy.

ĐÀO THỊ THU h Ằn G

137