Page 135 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

Tuy nhiên, nói như vậy không có nghĩa Đất Nước đã là một “bài thrf’ toàn
bích. Phần sau của nó (từ câu Đất Nước của Nhân dàn, Đất Nước của ca dao thẩn
thoại trở đi) dù không thiếu câu hay và không phải là không quy tụ vào điểm chính
của bài thơ, vẫn là một đoạn mang tính chất nói “vớt” thêm cho đủ. Chính nó đã
làm cho giai đoạn cao trào của cảm xúc mà bài thơ đạt đến với câu “điểm” Đất
Nưởc này là Đất Nước Nhàn dân hơi bị yếu đi, và dư ba của thi phẩm không đạt
đến mức nó có thể có được.

PHAN HUY DŨNG
II- “Đất Nước” và “Đất Nước của Nhân dân” trong đoạn trích “Đất Nưóc”
của Nguyễn Khoa Điểm.
Nguyễn Khoa Điềm là một trong những nhà thơ trưởng thành trong kháng
chiến chống Mĩ. Thơ ông thể hiện truyền thống và sức mạnh văn hoá của dân tộc.
Với cảm hứng say mê và chân thành của tuổi trẻ kết hợp với hào khí của dân tộc
trong những năm chiến đấu và chiến thắng đế quốc Mĩ, Nguyễn Khoa Điềm để lại
cho nền thơ ca hiện đại dân tộc những áng thơ kiệt xuất, tiêu biểu nhất là Mặt
đường khát vọng. Bản trường ca bất hủ này mang trong nó gần hết các di sản văn
hoá của dân tộc. ở đó, chất trữ tình quyện chặt với chất trí tuệ mênh mỏng của

con người. Đoạn trích Đất Nườc tập trung nhất cái nhìn mới về đất nước, cũng như
ý thức trách nhiệm của mỗi một người dân đối với Tổ quốc mình.
Bắt đầu bằng hình ảnh của một đất nước trong quá khứ, hình ảnh của một đất
nước dân gian thơ mộng, trữ tình từ xa xưa vọng về trong chiều sâu văn hoá - lịch
sử, gắn với cuộc sống đời thường của mỗi con người, tác giả cảm nhận đất nước
theo một cảm thức rất riêng. Đất Nước hiện lên vừa thiêng liêng tôn kính, lại vừa
gần gũi, thân thiết:
Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rổi.
Đất Nước có trong những cái “ngày xửa ngày xưa..." mẹ thường hay kể.

Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn
Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc.
Đất Nước là những gì thật gần gũi, thân thiết, bình dị, ở ngay trong cuộc sống
của mỗi gia đĩnh chúng ta: lời kể chuyện của mẹ, miếng trầu của bà, cây tre, hạt
gạo ta àn mỗi ngày, cái kèo cái cột trong nhà... Những sự vật bình dị xung quanh
ta nói cho ta biết nhiều hơn về Đất Nước.
Lần trỏ về quá khứ, Đất Nước được cảm nhận từ các phương diện địa lí - lịch
sử gắn với những huyền thoại về Lạc Long Quân và Âu Cơ, về đất Tổ Hùng
Vương... cái thời mà người Việt mới đặt những bước chân chập chững đầu tiên trên

134