Page 103 - Ngữ Văn Ôn Thi Tốt Nghiệp

Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người
Nhó ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi.
Hẳn trong tâm trí nhà thơ, đến lúc ngồi nhớ lại, khói cơm thơm vẫn còn nồng
nàn. Các đơn vị thanh điệu có âm vực cao chiếm chỗ hoàn toàn trong câu Nhở ôi
Tày Tiến cơm lên khói vừa có tác dụng tạo hình làn khói bốc lên, toả quanh những
mái đầu dầu dãi, vừa giúp ta “nghe được” cả tiếng xuýt xoa cảm động của những
người lính trước tình quân dân thắm thiết. Ngữ pháp của câu Mai Châu mùa em
thơm nếp xôi thật đặc biệt. Những Mai Châu, những em, những mùa, những nếp
xôi hoà lẫn vào nhau trong một niềm nhớ bâng khuâng, xa xôi, ngọt ngào không
nói hết được.
Kết thúc đoạn một, đợt sóng cồn của kí ức bị đánh thức đột ngột hình như
đang tan dần. Đợt sóng mới chưa kịp hình thành nên lúc này kí ức được kéo dãn
ra, nhẹ nhàng lan toả để các hình ảnh tươi tắn hơn, “néf hơn hiện lên. Vừa qua
một chặp 14 câu ăn theo vần ơi có âm sắc khá cao mà âm lượng nhỏ gợi cảm giác
lên, lên mãi, đến đây, với loạt vần mới có âm sắc trung hoà và âm lượng vừa, độc
giả có được dịp “nghỉ ngơi” để có thể nghiêng ngả theo điệu múa trong đêm liên
hoan văn nghệ và thả hồn đong đưa theo cánh hoa trôi trên dòng nước lũ;
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa
Kìa em xiêm áo tự bao giờ
Khèn lên man điệu nàng e ấp
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ
Có nhớ dáng người trên độc mộc
y
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa.
Nếu như phần đầu bài thơ chủ yếu nói về cái khắc nghiệt, dữ dội của hoàn
cảnh thì đoạn thơ này lại nhấn mạnh đến chất thơ đậm đà của vùng rừng núi phía
tây Tổ quốc. Đặc biệt, đoạn thơ đã thực sự phơi mở tâm hồn những người lính Tây
Tiến hào hoa. Trong gian khó, họ vẫn luôn tươi vui, vẫn thích thú tổ chức những
hội đuốc hoa tưng bừng trong doanh trại. Họ thật trẻ trung và cũng rất tình với
tiếng reo vui sướng, ngạc nhiên trước một “dáng hồng” sơn cước. Họ hiểu hơn ai
hết giá trị của những giây - phút - đời người được chứng kiến một man điệu kì ảo
trong tiếng khèn dìu dặt chở hồn phiêu diêu đến tận thủ đô nước Lào. Họ (trước
hết là Quang Dũng - thi si) mơ mộng biết bao khi không bỏ qua đường nét của một
bông lau đơn sơ, phơ phất như đượm hồn của ngàn xưa, không bỏ qua dáng uyển
chuyển hoặc cô đơn của một người chèo thuyền độc mộc, không bỏ qua những
cánh hoa như muốn làm duyên trên gương nước chòng chành, có thể nói tâm hồn

102