Page 120 - Nghiên Cứu Maketing
P. 120
120 Nghiên cứu marketing
Ví dụ về thang đo thứ tự
Xin bạn vui lòng sắp xếp các cửa hàng sau đây sau đây từ thích
nhất (sổ I) đến không thích nhất (sổ 5).
Cửa hàng A Cửa hàng B Cửa hàng c Cửa hàng D Cửa hàng E
□ □ □ □ □
Khi sử dụng thang đo lường thứ tự, người nghiên cứu chỉ diễn tả
được thứ tự xếp hạng mà không diễn tả được khoảng cách giữa các
thứ hạng là bao nhiêu. Cũng như thang định danh, các con sổ trong
thang thứ tự được gán một cách quy ước. Nhưng vì các hạng mục tự
nó có trật tự nên hệ thống số phải có trật tự. Người nghiên cứu có thể
biến đổi một thang thứ tự mà không làm thay đổi tính chất của nó.
Không nhất thiết phải gán các số từ 1 đến 5 để đạt được một sự sắp
xếp về sự ưa thích cho 5 cửa hàng nói trên, người nghiên cứu có thể
gán các con số 10, 25, 30, 45 và 50. Việc này là hoàn toàn hợp lệ. Tuy
nhiên, người nghiên cứu cần phải chủ ý là nếu sự vật hiện tượng nào
được gán bởi số 10 thì sẽ được ưa thích nhiều hơn so với được gán số
25, 30... nhưng nó không có nghĩa là 25 sẽ hơn 10 là 15 đơn vị và
cũng không có ý nghĩa là 25 gấp 10 là 2,5 lần.
Người nghiên cứu cần chú ý và xem xét đặc tính này để so sánh
với loại thang đo tỷ lệ được đề cập ở phần sau. Cũng giống như thang
định danh, các phép toán số học thông dụng như: cộng, trừ, nhân, chia
thường không thể áp dụng trong thang đo thứ tự. Thống kê một biến
thường dùng cho thang đo định danh là phân tích tần suất, phần trăm,
trung vị trong khi đó thống kê hai biến là những phương pháp thống
kê dựa trên các quan hệ thứ tự.
c. Thang đo khoảng cách
Thang đo thứ tự cho phép người nghiên cứu biểu thị sự khác
nhau nhưng chưa cho phép người nghiên cứu có thể so sánh sự khác
nhau đó. Thang đo khoảng cách có tất cả các thông tin của một thang
thứ tự và nó còn cho phép so sánh sự khác nhau giữa các thứ tự đó.