Page 133 - Một Số Phong Tục Tập Quán

nương rẫy nằm cheo leo trên sưòn núi đá. Nhưng
người Mông phải vất vả hơn bởi vì trên núi đá làm
gì có đất. Núi đá với những cái hõm nhỏ chính là cái
"cổt" để mang đất từ nơi khác đến đổ vào.

Lễ cúng thứ ba rơi vào thòi điểm lúa đã mọc
cao dài chừng một gang tay. Người Kinh do canh
tác theo kiểu gieo mạ, cấy lúa thì gọi đây là thòi kỳ
lúa bén rễ. Còn với kiểu chọc lỗ, tra hạt thì hạt lúa
sau khi nứt nanh rễ đã chồi ra, cắm sâu vào đất.
Chính vì thế trong ngôn ngữ họ không có khái
niệm lúa bén rễ.

Lễ cúng thứ tư rơi vào thòi điểm lúa sang thì
con gái. Thòi điểm này người Mnông rất coi trọng.
Và tính trong suô"t chu kỳ đòi sông của cây lúa chỉ
thòi điểm này người Mnông mới dựng cây nêu
(tiếng Mnông gọi là tơm njuh). Cây nêu được làm
bằng một cây tre dài dựng ngay trên rẫy, bên chòi
canh. Thân tre, về phía ngọn, được buộc thêm
những chiếc tay tre đã uốh cong. Ngọn những tay
tre này được treo những chiếc chuông gió có hình
tam giác làm bằng nứa. Thân nứa mỏng và đều tạo
nên một hộp âm khá lý tưởng. Mỗi chiếc chuông
gió này được đeo toòng teng hai chuỗi chỉ ngũ sắc.
Khi gió thổi, chuỗi chỉ ngũ sắc đung đưa, chuông
gió vang xa những âm lanh canh, đậm đà hương vị
núi rừng. Không biết tiếng chuông phát ra từ
những chiếc chuông gió có tác dụng đuổi chim hay
không, nhưng đã làm cho không gian nơi làm rẫy
bót phần hiu quạnh. Gió cao nguyên thổi mạnh và
thổi "vô hồi kỳ trận" nên âm thanh từ những chiếc

132