Page 132 - Một Số Phong Tục Tập Quán

nói ở trên mà người Mnông sống gắn kết, yêu
thương và san sẻ niềm vui cho nhau. Cũng chính
trong tục ngữ, người Mnông nhắc nhau: Không
phạt chiêng to!Không phạt ché quý; Ăn gà mời
nhau; Uống rượu mời nhau; Có thịt thú rừng mời
nhau/Sai trái không chấp nhau.
Hình thức tự quản trong hoạt động đổi công
của người Mnông thật đơn giản và dân chủ. Các hộ
gia đình làm nương "cùng một vạt" lập thành một
"tổ đổi công". Người điều hành hoạt động của tổ
gọi djôt bôk leo kan (nghĩa đen là người dẫn
đường). Người này là người có nhiều kinh nghiệm
và có uy tín được suy tôn. Mọi hoạt động đổi công
trong tổ được dân chủ bàn bạc, làm cho nhà nào
trưóc, làm cho nhà nào sau được tính toán hỢp lý.
Hầu như không có chuyện nhà này suy bì vối nhà
kia. Tâm tính của họ là: Khi giận thi nói/hết giận
lại hoà. Trong cuộc sông thường ngày tránh sao
khỏi có lúc không ưng ý, ngay cả những lúc khó
chịu nhất, họ cũng không bao giờ bỏ nhau, rẫy
vẫn "liền một vạt".
Lễ cúng thứ hai rơi vào thời điểm chọc lỗ, tra
hạt. Tập quán canh tác trên rẫy theo kiểu nguyên
thủy này vẫn bảo lưu cho đến tận hôm nay. Họ vẫn
dùng một cái que dài và nhọn, chọc sâu vào lòng đất
tạo nên một cái lỗ nhỏ, sau đó bỏ vào đó vài hạt
thóc. Vài ngày sau, thóc nảy mầm. Người Mnông
không có thói quen tỉa bốt cây ở những khóm to quá
mà chỉ vun xới và nhổ cỏ. Tập quán chọc lỗ tra hạt
của người Mnông cũng giông như tập quán người
Mông ở vùng cao phía Bắc khi trồng ngô trên các

131