Page 128 - Một Số Phong Tục Tập Quán

chừng đồi xuông tới chân đồi bằng vói mặt bằng
thung lũng.
Những chàng trai Mông thật tài giỏi. Họ thúc
trâu đi trên những đường cày theo chiều uốh của
quả đồi. Lưỡi cày Mông thật là sắc bén. Nó cắt đứt
tất cả những rễ cây chằng chịt trên đường đi qua.
Khi chiếc cày vừa được nghỉ là đến công việc bừa ủi
đất để tạo mặt bằng rồi đắp bò giữ nước.

Ruộng rộng hay hẹp tuỳ vào độ dốc của đồi. Có
nơi độ dốc cao, chiều rộng của thửa ruộng chỉ vừa
hai đường bừa. Tuy nhiên, để có một thửa ruộng
hẹp như thế, người ta phải làm đi làm lại nhiều lần.
Ruộng bậc thang là ruộng cấy nước vốh là sản
phẩm của cư dân trồng lúa nước. Làm mương dẫn
nước về ruộng bậc thang không phải là việc đơn
giản. Con mương dẫn nước thường phải chạy qua
nhiều địa hình phức tạp. Có khi tụt hẫng phải nốĩ
bằng máng lần (những cây bương dài đã khoét phần
đốt để đưa nưóc từ trên cao xuốhg). Có khi phải
chạy vòng qua tảng đá to hơn ông voi. Ây là chưa kể
đến độ dốc phải tính toán như thế nào cho hỢp lý.
Có thể nói người làm mương dẫn nưốc về ruộng bậc
thang là những kỹ sư thuỷ lợi không bằng.
Nhất nưóc, nhì phân. Người vùng cao Hà Giang
từ lâu đã có thói quen dùng phân bón ruộng. Phân
được đựng trong lu cở (gùi) theo người ngược dốc mà
lên. Ngày nay, có nơi, người Mông đã biết dùng
giốhg lúa mói và phân bón hoá học nên sản lượng
lúa ngày một cao.

127