Page 66 - Lý Thường Kiệt

Chưtfng IV

CHÍNH SÁCH BẮC CƯƠNG TRlỀU LÝ

1. Cương vực Đại Việt
Đời Lý ở nước ta là đồng thời với nhà Tống bên Trung Quốc.
Nhân bên Trung Quốc, có cuộc phân tranh đời Ngũ đại, cho nên ở
miền nam, dân Giao Chỉ đã có cơ tự lập. Từ khi Khúc Thừa Mỹ (919), Ngô
Quyền (939) chiếm cứ được đất, đánh lui quân Nam Hán, thì trung nguyên
xứ Bắc kỳ bây giờ, đã do tay người Giao Chi tự quản trị. Nhưng công ấy
không bởi một người, cho nên quyền chưa được tập trung. Kịp khi Ngô
Xương Văn mất, các tướng tá tranh giành nhau. Nhưng sự tranh giành ấy
cũng không ra ngoài trung nguyên.
Đến khi nhà Đinh nhất thống sơn hà (986), thì bên bắc, nhà Tống cũng
vừa mới lập (963). Hai nước còn bận việc trị an những nơi gần căn cứ mình,
cho nên chưa nghĩ đến việc biên thùy. Nhưng khi nghe tướng Tống đã vượt
xuống Lĩnh Nam, vào vùng Lưỡng Quảng (970), thì Đinh liền sai sứ sang
Tống xin giao hiếu (973, TB 14/6a), và Tống cũng nhận cho ta tự trị và phong
cho Đinh Bộ Lĩnh làm An Nam quận vương. Tiếng rằng tự trị, thật thì Tống
chẳng có quyền thực tế gì ở nước ta. Chỉ có điều là ta thinh thoảng phải
sang cống phương vật và chịu Tống phong cho chức tước theo lệ chư hầu.
Sở dĩ Tống chưa muốn chiếm lại nước ta như đời Đường là vì còn bận
việc nơi khác (Vl/1). Cuối đời Đinh, cha con vua Đinh bị nạn (979), tướng là
Lê Hoàn có ý chiếm ngôi. Tống, bấy giờ trong nước đã gần yên, nhân cơ hội

định chiếm lại Giao Chỉ. Lấy cớ đánh Hoàn, Tống sai quân sang xâm lấn
nước ta. Đó là mở cuộc bang giao khó khăn ở hai nước (980). Nhờ Hoàn
đánh bại thủy quân Tống ở sông Bạch Đằng, giết đại tướng Hầu Nhân Bảo
ở Chi Lăng (giáp giới Bắc Giang và Lạng Sơn) và phá tan lục quân của Thẩm

73