Page 276 - Lý Thường Kiệt
P. 276

vì DÂN-vìĐẠO

    nghĩa văn bia, thì đất ấy ở phía nam sông Lương. Chắc rằng Vũ Lung và Vũ Long là một.
    Sông Vũ Lung có lẽ là sông Ngọc Giáp ở phía nam huyện Quảng Xương ngày nay.
      Năm M. Ta  1008, Long Đĩnh đánh Ái Châu (VSL, còn TT nói đánh Hoan Châu), bắt
    người ta bỏ cũi mà đốt. 3.
      ^ Năm T. Ho 1011, tháng 2, Lý Thái Tổ đem đại binh đánh diệt hẳn giặc Cự Long, bắt
    được thủ lĩnh đem về. (TT và VSL).
      Năm K. Ti 1029, dân giáp  Đ ã n   N ạ i nổi loạn. Tháng 4, Lý Thái Tông thân chinh. Dẹp
    yên (TT, VSL). Sai dân Đãn Nại đào sông Đãn Nại (TT).
      Năm T.  Vi  1031,  Thái Tông đi  đánh  Hoan  Châu  (TT,  VSL).  Ghé  chơi  Ái  Châu,  qua
    thăm chùa Hương Nghiêm (bia HN).
      Năm A. Ho 1035, Ái Châu có loạn, tháng 10 Thái Tông thân chinh. Xử tội mục trưởng
    Ái Châu. (TT, VSL).
      Năm Q. Vi 1043, tháng Giêng, Ái Châu lại nổi loạn. Vua sai hoàng thái tử Khai Hoàng
    vương dẹp yên. (TT, VSL).
      Năm  c.  Da  1050,  dân  giáp  Long  Trì  thuộc Ngũ  Huyện  Giang  ở Ái  Châu  nổi  loạn
    (VSL).
      Năm T. Ma 1051, sai kiêu vệ tướng quân Trần Nậm đem người Ngũ Huyện đào sông
    Cá Lầm. 3.
      '*  TT  chép  Văn  Thịnh  bị  đày  lên  miền  nguồn  T ỉm o  G ia n g  (thượng  lưu  sông  Nhị).
    Nhưng VSL  chép:  bị đày lên  nguồn  L ư ơ n g   G ia n g .  Làng Bối  Lý  (XV/3)  có sinh Lê  Quát,
    đậu trạng nguyên đời Trần Minh Tông. Tục truyền rằng ông là dòng dõi Lê Văn Thịnh.
    Vậy sự Lê Văn Thịnh bị đày vào Thanh Hóa có lẽ đúng. Vả chăng đất Thanh Hóa là đất
    để giam  tù nhân. Ví dụ năm 1128, đày dân làm loạn ở Quảng Nguyên vào Thanh Hóa
    (TT). 4.
      ® Thực ra tên Nghệ An đă có từ năm 1036. Tháng 4 năm B. Ty 1036, Lý Thái Tông đặt
    hành doanh ở Hoan Châu ở Nghệ An (TT). Nhưng bấy giờ còn chỉ là một châu. VSL nói
    năm  1101, đổi Hoan Châu ra Nghệ An phủ. Nhưng trong các đời sau, chi thấy sử chép
    Nghệ An châu mà thôi, ví dụ TT 1128,1073,1131,1132,... 4.
      ‘ VSL chép tháng Chạp năm N. Ng 1102 có lập xuân. Theo phép lịch, thì năm ấy phải
   là năm  nhuận, và có hai tiết lập xuân.  Còn TT chép vào tháng Giêng.  Nay xét lịch nhà
   Tống thì năm ấy có tháng 6 nhuận. Vậy chắc VSL chép đúng.  Còn TT có lẽ thấy sử cũ
   chép tiết lập xuân vào mùa đông tháng Chạp, cho là vô lý, cho nên tự chữa. 4.
      ^ Năm 1118, Nhân Tông chọn 350 con trai hạng đại hoàng nam mạnh khỏe, để sung
   vào các đô Ngọc Giai, Hưng Thánh và Ngự Long binh (TT). Xem vậy, hình như tên Ngự
   Long không bỏ. 4.
      * Theo VSL, từ khi bị Lý Thánh Tông đánh bại đến hết đời Nhân Tông, Chiêm Thành
   sai sứ cống vua Lý, vào những năm sau này: 1073,1075,1077,1081,1082,1083,1084,1085,
    1086,1087,1088,1089,1091,1094,1095,1097,1098,1099,1102,1104,1105,1106,1108,1110,
    1111,1116,1118,1120,1126. - 6.

                                      287
   271   272   273   274   275   276   277   278   279   280   281