Page 211 - Lý Thường Kiệt

KHÁNG TỐNG-ĐÒI OẤĩ

Cuộc chiến tranh Lý, Tống khởi đầu từ tháng 11 năm Ất Mão (1075) đến

đây đã chấm dứt. Ây vào tháng 2 năm Đinh Tỵ (1077). Nó đã kéo dài trong
15 tháng.
8. Kết cục
Tống không đạt mục đích dự định thôn tính đất Việt, không tiêu hủy
được binh lực Lý, chi chiếm được đất các châu Quảng Nguyên, Tư Lang, Tô

Mậu, Môn và Quang Lang là đất rừng núi mà thôi. Nhưng trái lại, bị thiệt
người, tốn của rất lớn. Ngoài bốn trại Thái Bình, Vĩnh Bình, c ổ Vạn, Thiên
Long và bốn thành Khâm, Liêm, Bạch và Ung bị tàn phá, Tống còn mất
quân lính, phu phen rất nhiều. Theo lời Chính Thúc "8 vạn phu vận lương
và 11 vạn chiến binh chết vì lam chướng. Còn được 28.000 người sống sót
về, mà trong đó còn bị ốm nhiều. Kể cả số trước bị địch giết thêm mấy vạn,
cả thảy không dưới 30 vạn" (NTDT). Tuy so với các số công khai sau này có
khác, nhưng có lẽ Chính Thúc kể cả thổ đinh.
Tuy triều đình Tống chúc mừng thắng trận, nhưng ai cũng biết Tống đã
bị thất bại to, và đã mất thể diện với thiên hạ.
Vua Tống cho kiểm điểm binh mã. Thấy có 49.506 người, 4.690 ngựa.

Lúc về đến nơi, trừ số chết bệnh hay vì cớ khác, chỉ còn 23.400 lính và 3.174
ngựa (TB 280/17a). Phí tổn cả thảy mất 5.190.000 lượng vàng. (Theo lời Từ
Hy tâu ngày 21 tháng 3 năm Đinh Tỵ, T. Vi, DL 16-4-1077; TB 281/5a).
Vua Tống nghe lời bàn của Thái Thừa Hi (X, 13), sai các tướng cầm quân
nam thảo coi các châu ở trên đường sang Giao Chỉ: Quách Quỳ coi Đàm
Châu, Triệu Tiết coi Quế Châu, Thạch Giám coi Ung Châu và Đào Bật coi
Thuận Châu tức Quảng Nguyên cũ. (TB 280/17b).
Sau, vua Tống xét rõ công tội các tướng cầm quân. Tội chính về Quách
Quỳ, vì đã trì hoãn không chịu tiến binh. Quỳ bị đổi đi Ngạc Châu, rồi
giáng làm tả vệ tướng quân và an trí ở Tây Kinh (27-7, A.Ho, DL 18-8-1077).
Vua sai tra cứu duyên cớ sự trì hoãn ấy. Chu Ồc khai vì tể tướng Ngô Sung
bảo Quỳ đừng tiến binh. Nhưng sự thật là Sung dặn phải xét kỹ lưỡng rồi sẽ
hành động (TB 303/8b và TĐ). Tội thứ hai là đã không biện đủ lương thảo

221