Page 211 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

năm 1283 đến năm 1296 thì đƣợc dùng để khắc bia và điều đó

chứng tỏ nó đã đƣợc định hình, đƣợc sử dụng khá nhuần nhuyễn.

Trên nền tảng của chữ Xiêm cổ, chữ Lào có lẽ đƣợc hình

thành muộn một chút. Hiện nay chƣa biết rõ chữ Lào xuất hiện

vào lúc nào, chỉ biết rằng lời huấn thị của Pha Ngừm năm 1353

đã là một văn bản có niên đại chính xác. Còn những bia khắc

bằng chữ Lào sớm nhất mà hiện nay ngƣời ta biết đƣợc lại có

niên đại tƣơng đối muộn-đó là các bia Vat That (Luôngphabang)

năm 1548, bia Đonsai năm 1560 và Thạt Luông (Viêng Chăn)

năm 1566.

Nhƣ thế việc sáng tạo ra chữ viết và quá trình cải tiến nó của

các cƣ dân Đông Nam Á không phải là một sự bắt chƣớc đơn

giản mà là cả một quá trình công phu và sáng tạo, một thành tựu

đáng kể về văn hóa của khu vực.

Sự tiếp xúc với nền văn hóa Ấn Độ, Trung Hoa đã tăng

thêm nguồn cảm hứng sáng tạo cho cƣ dân Đông Nam Á. Song,

trong khi các vua chúa dồn hứng thú vào những công việc kiến

trúc - đôi khi quá lớn so với tầm vóc của mình - thì ngƣời dân ở

đây lại chuyển những tác phẩm văn hóa cổ đại đồ sộ từ ngoài

đến thành những sáng tạo dân gian hợp với thủy thổ của xứ sở

mình. Văn học Đông Nam Á chủ yếu tiếp nhận vốn văn học Ấn

Độ. Những ảnh hƣởng đó đã làm cho nền văn học khu vực này

mang nặng tính chất cung đình, đô thị, đồng thời cũng làm xuất

hiện ở đây một dòng văn học chính thống, dòng văn học viết.

Song, hàng chục thế kỉ trƣớc khi nền văn học viết ra đời, ở đây

đã tồn tại một dòng văn học dân gian bắt nguồn từ chính cuộc

sống lao động cần cù và đấu tranh kiên cƣờng của các dân tộc

Đông Nam Á.