Page 161 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

Bên cạnh những chủ trƣơng mang ít nhiều tính chất đổi mới

đó, Khổng Tử cũng có mặt bảo thủ. Khổng Tử chủ trƣơng những

quy chế, lễ nghi đƣợc đặt ra từ thời Tây Chu là không đƣợc thay

đổi.

Về giáo dục, Khổng Tử có những đóng góp rất quan trọng.

Ông là ngƣời đầu tiên sáng lập chế độ giáo dục tƣ thục ở Trung

Quốc. Mục đích của giáo dục là uốn nắn nhân cách và bồi dƣỡng

nhân tài, vì vậy phƣơng châm giáo dục quan trọng của Khổng

Tử là học lễ trƣớc học văn sau.

Ông nói: "Các trò vào phải hiếu với cha mẹ, ra phải

kính mến các anh, nói năng phải thận trọng và thành thực,

yêu thương mọi người và gần gũi người có lòng nhân. Sau

khi thực hành đầy đủ các điều nói trên thì dành sức lực để

học văn hóa".

Phƣơng châm giáo dục thứ hai của Khổng Tử là học đi đôi

với hành, học để vận dụng vào thực tế.

Trong quá trình dạy học, Khổng Tử rất coi trọng phƣơng

pháp giảng dạy. Ông chú ý dẫn dắt học trò từng bƣớc một để họ

có thể suy nghĩ rút ra kết luận. Ông còn tùy theo trình độ, tính

cách từng học trò mà dùng những phƣơng pháp dạy khác nhau.

Đối với học trò, ông yêu cầu họ trƣớc hết phải thiết tha

mong muốn hiểu biết, phải khiêm tốn, phải tranh thủ mọi điều

kiện để học tập. Đồng thời ông còn khuyên học trò phải đánh giá

đúng khả năng của mình, "biết thì nói biết, không biết thì nói

không biết, nhƣ vậy mới là biết".

Tóm lại, Khổng Tử là một nhà tƣ tƣởng lớn và là nhà giáo

dục lớn của Trung Quốc cổ đại. Tuy vậy, trong thời đại của ông

(thời Xuân Thu), chủ trƣơng chính trị của ông chƣa đƣợc các

vua chƣ hầu chấp nhận.