Page 157 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

thành cái cầu nối giữa Hỏa và Kim để cho phù hợp với quy

luật Hỏa sinh Thổ, Thổ sinh Kim.

Tuy nhiên không phải tất cả những gì ứng với Ngũ hành

đều có thể dùng quy luật đó để giải thích, ví dụ không thể

nói phương Đông sinh ra phương Nam, màu xanh sinh ra

màu đỏ, vị đắng sinh ra vị ngọt v.v...

Còn sự khác biệt về khí hậu và thời tiết của bốn mùa thì

phái âm dƣơng gia lại dùng tác động của âm dƣơng để giải thích.

Theo họ, về mùa Xuân, khí trời (dƣơng) hạ xuống khí đất (âm)

dâng lên, trời đất hòa đồng, do đó cây cối đâm chổi nảy lộc. Còn

mùa Đông, khí trời dâng lên, khí đất hạ xuống, trời đất không

hòa đồng nên bị ngăn cách, không phát triển đƣợc.

Nhân vật tiêu biểu của phái Âm dƣơng gia là Trâu Diễn

ngƣời nƣớc Tề. Nội dung chủ yếu của tƣ tƣởng Trâu Diễn là

thuyết "Ngũ đức chuyển dịch".

Theo thuyết này, mỗi triều đại trong lịch sử Trung

Quốc có một loại đức chi phối. Cái đức ấy được biểu hiện

bằng Ngũ hành và vận động theo quy luật tương thắng của

Ngũ hành. Phái Âm dương quả quyết rằng, trước khi thành

lập một triều đại mới, trời cho một triệu trứng để biết được

triều đại đó thuộc đức gì. Thời Hoàng Đế, trời cho thấy

trước con dế trũi, dế trũi màu vàng, nên đức của Hoàng Đế

là đức Thổ. Thời Hạ Vũ, trời cho thấy trước triệu chứng về

thu đông mà cây cối không rụng lá, cây cối còn lá thì màu

xanh nên đức của triều Hạ là Mộc. Thời Thương trời cho

thấy trước có lưỡi gươm bằng đồng sinh ra ở trong nước

nên đức của triều Thương là Kim. Thời Chu trời cho thấy

trước chim hỏa xích ngậm sách đỏ đến chết trên bệ cúng

thần đất nên đức của triều Chu là Hỏa. Vì vậy, triều Hạ đã