Page 155 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

và dƣơng tác động vào nhau tạo thành tất cả mọi vật trong vũ

trụ. Mọi tai dị trong thiên nhiên sở dĩ xảy ra là do sự không điều

hòa của hai lực lƣợng ấy. Âm dƣơng đƣợc gọi là lƣỡng nghi.

Bát quái là 8 quẻ: Càn, Khôn, Chấn, Tốn, Khảm, Ly, Cấn,

Đoài. Các quẻ trong Bát quái đƣợc dùng những vạch liền (biểu

tƣợng của dƣơng) và vạch đứt (biểu tƣợng của âm) sắp xếp với

nhau thành từng bộ ba để biểu thị.

Bát quái tƣợng trƣng cho 8 yếu tố vật chất tạo thành thế

giới: Càn: trời, Khôn: đất, Chấn: sấm, Tốn: gió, Khảm: nƣớc,

Ly: lửa, Cấn: núi, Đoài: hồ. Trong Bát quái, hai quẻ càn, khôn là

quan trọng nhất.

Bát quái còn tƣợng trƣng cho quan hệ gia đình nhƣ Càn:

cha, Khôn: mẹ, Chấn: con trai cả, Tốn: con trai giữa, Khảm: con

trai út, Ly: con gái cả, Cấn: con gái giữa, Đoài: con gái út.

Tám quẻ Càn, Khôn..., mỗi quẻ đều có 3 vạch, gọi là

những quẻ đơn. Tám quẻ đơn ấy lại phối hợp với nhau

thành 64 quẻ kép (quẻ 6 vạch). Sự phối hợp bằng cách

chồng 2 quẻ đơn với nhau ấy, nếu tạo ra được sự giao cảm

giữa 2 quẻ trên dưới thì thành quẻ tốt (cát), nếu không tạo

ra được sự giao cảm thì thành quẻ xấu (hung). Ví dụ: quẻ

Thái được tạo thành bởi quẻ Khôn ở trên quẻ Càn, tức là

đất ở trên trời, do đó khí dương phải thăng lên, khí âm phải

hạ xuống. Hai khí giao cảm với nhau làm thay đổi vị trí, dẫn

đến sự phát triển. Như vậy, quẻ Thái là quẻ tốt. Ngược lại,

quẻ Bĩ được tạo thành bởi quẻ Càn trên quẻ Khôn, như vậy

là trời đất đúng vị trí do dó không tạo ra được sự giao cảm

nên không dẫn đến sự phát triển. Bởi vậy quẻ Bĩ là quẻ xấu.

Với quan niệm 8 yếu tố vật chất nhƣ nƣớc, lửa, núi, hồ v.v...

tạo nên vũ trụ, đồng thời chú ý đến sự phát triển của sự vật,