Page 166 - Lịch Sử Văn Minh Thế Giới

đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ trật tự của xã hội

phong kiến ở Trung Quốc.

Về chính trị, Đổng Trọng Thƣ không có chủ trƣơng gì mới

mà chỉ cụ thể hóa tƣ tƣởng của Khổng Mạnh trong hoàn cảnh

lịch sử mới nhƣ hạn chế sự chênh lệch giàu nghèo, hạn chế sự

chiếm đoạt ruộng đất, bỏ nô tì, trừ các tệ chuyên quyền giết

ngƣời, giảm nhẹ thuế khóa, bỏ bớt lao dịch, chú trọng việc giáo

dục.

Nhƣ vậy, với những ý kiến bổ sung của Đổng Trọng Thƣ,

các tƣ tƣởng triết học, đạo đức, chính trị của Nho gia đã đƣợc

hoàn chỉnh. Đến thời kì này tƣ tƣởng Nho gia rất đƣợc đề cao và

thƣờng đƣợc gọi là Nho giáo. Đồng thời Khổng Tử đƣợc tôn làm

giáo chủ của đạo Học.

- Sự phát triển của Nho học đời Tống.

Từ đời Hán về sau, Nho giáo trở thành hệ tƣ tƣởng chủ yếu

của Trung Quốc. Cũng từ đời Hán, Phật giáo bắt đầu truyền vào

Trung Quốc và Đạo giáo ra đời. Từ đó, có nhiều nhà Nho cho

rằng triết học của Nho gia quá đơn giản, do đó đã học tập một số

yếu tố của hai học thuyết kia, đồng thời khai thác các thuyết âm

dƣơng ngũ hành... để bổ sung cho triết lí Nho gia thêm phần sâu

sắc.

Điểm chung của các nhà Nho đời Tống là muốn giải thích

nguồn gốc của vũ trụ và giải thích mối quan hệ giữa tinh thần và

vật chất mà họ gọi là lí và khí. Nói chung họ đều cho rằng lí có

trƣớc khí, vì vậy họ đƣợc gọi chung là phái lí học.

Ngƣời đầu tiên khởi xƣớng lí học là Chu Đôn Di (1017-

1073). Ông cho rằng nguồn gốc của Vũ trụ là thái cực, cũng gọi

là vô cực. Thái cực có hai thể: động và tĩnh. Động sinh ra dƣơng,

động cực rồi lại tĩnh. Tĩnh thì sinh ra âm, tĩnh cực rồi lại động.