Page 11 - Được Học Và Thuốc Thiết Yếu

3. Tác dụng hồi phục và không hồi phục.

Procain gây tê, dây thần kinh cảm giác chỉ bị ức chế nhất thời; Đó là tác dụng có
hồi phục.

Không hồi phục: Uô'ng tetracyclin tạo phức bền với calci trong răng trẻ nhỏ, làm
vàng răng và hỏng răng.
4. Tác dụng chọn lọc.
Thuốc ảiah hưởng tới nhiều cơ quan khác nhau, nhưng gọi là chọn lọc vì tác dụng
xuất hiện và sớm nhất với một cơ quan, ví dụ codein ức chế đặc biệt trung tâm ho ở
hành não, morphin ức chế trung tâm gây đau, isoniazid (INH) tác dụng đặc hiệu với trực
khuẩn lao.

5. Tác dụng đối kháng.
Ví dụ nalorphin đối kháng với morphin, diazepam đối kháng với caíein trên thần
kinh trung ương; than hoạt hoặc tanin làm kết tủa và làm giảm tác dụng của quinin,
strychnin ở ông tiêu hóa; sữa tạo phức với tetracyclin ở ống tiêu hóa làm cho tetracyclin
khó hấp thu; pilocarpin nhỏ m ắt làm co đồng tử, còn atropin làm giãn đồng tử.
6. Tác dụng hiệp đồng.

Adrenalin làm co mạch ngoại biên tại chỗ, trộn adrenalin với procain tiêm dưới da
để kéo dài tác dụng gây tê của procain, vậy adrenalin hiệp đồng với procain.

Aminazin phối hợp với diazepam hoặc rượu ethylic gây ngủ gà, ức chế mạnh thần
kinh trung ương, cấm phôi hợp những thuôc này khi lái xe, làm việc trên cao hoặc khi
sứ dụng máy móc nguy hiểm.

ĐÁNH GIÁ

1. Nêu các cách tác dụng của thuôc và cho những ví dụ khác với những ví dụ ở bài
giảng. Tài liệu đọc thêm; "Tương tác thuốc" ở phần phụ lục.

IV. NHỮNG YẾU TÔ QUYÊT ĐỊNH TÁC DỤNG CỦA THUỐC

1. về phía thuôc.

1.1. Độ tán nhỏ: Thuôc càng mịn, bề m ặt tiếp xúc với dung môi càng tăng, tô"c độ
hòa tan càng lớn, thì thuôc hấp thu càng nhanh, hoạt tính càng cao.

1.2. Dạng tinh thế: Thuôc rắn có thể ở dạng vô định hình hoặc tinh thể, dạng vô
định hình dễ tan hơn dạng tinh thể. Do ảnh hưởng của thời tiết, của sấy khô hoặc bảo
quản, của điều kiện kết tinh, có những biến đổi từ dạng nọ sang dạng kia, từ đó làm
thay đồi đáp ứng sinh học. Nhiều thuốc ở cả hai dạng khan hoặc ngậm nước, dạng khan
dễ tan, tiếp thu sinh học dễ hơn ngậm nước. Tăng nhiệt độ lên vài độ khi sấy khô thì
thuốc có thể chuyển từ dạng ngậm nước sang dạng khan, từ đó ảnh hưởng đến liều lượng
dùng và tiếp thu sinh học.

11