Page 130 - Dinh Dưỡng Dự Phòng Các Bệnh Mạn Tính

Dinh dưỡng dự phòng các bệnh mạn tính

thực nghiệm không lúc nào cũng giông với ở người. Thòi gian
của một nghiên cứu thử nghiệm thường quá ngắn để có được
kết luận đúng đắn.
Tuy vậy những điều đã thu được cũng cho chúng ta các chỉ
dẫn bô ích vê dinh dưỡng dự phòng.

1. Chất béo và bệnh mạch vành (25,29,30,38,63,64)

- Tông sô ch ấ t béo
Năm 1952 Keys giả thiết rằng cholesterol huyết thanh là
yếu tô" quyết định chính của bệnh mạch vành. Bấy giờ người ta
cho rằng cholesterol trong khẩu phần và tổng sô" chất béo là
các yếu tô" quyết định chính của cholesterol huyết thanh, về
sau người ta thấy rằng không phải cholesterol thức ăn hay
tổng sô" châ't béo mà các acid béo no có 12 - 16 carbon (acid
lauric 12:0, myristic 14 : 0, palmitic 16 : 0) mới là các yếu tô"
gây tăng cholesterol mạnh và liên quan tối tử vong bệnh mạch
vành sau này.
Các nghiên cứu chiều dọc cho thây mốĩ liên quan giữa tổng
châ"t béo trong khẩu phần, cholesterol huyết thanh với bệnh
mạch vành nói chung yếu hơn so vối các quan sát ở thực
nghiệm.
Nhìn chung người ta vẫn coi một lượng thừa chất béo và
năng lượng là không tô"t với sức khỏe tim mạch. Cơ chê' chính
là do chất béo và cholesterol trong khẩu phần làm tăng
lipoprotein huyết thanh, đặc biệt là thành phần lipoprotein có
tỷ trọng thấp (LDL). LDL-C oxy hóa làm tăng ngưng tụ tiểu
cầu và kích thích sự tăng sinh cơ trơn thành mạch, thúc đẩy
quá trình xơ vữa. Đồng thời, LDL-C oxy hóa bị những đại thực
bào bắt giữ tạo nên các tế bào bọt (foam cells), các tế bào này
tích tụ lại thành mảng chất béo bám vào thành động mạch gây
hẹp lòng mạch máu (11).

128