Page 219 - Dinh Dưỡng Cận Đại

IV. DINH DƯỜNG VÀ KHAU PHẦN á n

1. DINH DưSNG Và bảo Vệ bà mẹ, thai nhi

Trong khoảng một trăm năm gần đây sự phát triển nhanh chóng về công
nghiệp và đòi sông đã có ảnh hưởng đến nhu cầu dinh dưỡng và đảm bảo sức khoẻ
của nữ. Tuổi hành kinh có sớm hơn và ổn định ở 12-13 tuổi, mãn kinh sau tuổi 50.
Đặc biệt tại nhiều nưóc công nghiệp phát triển, số người sinh con ở độ tuổi dưới 20
có chiều hướng giảm (trừ Hoa Kỳ) và sô' người sinh sau tuổi 30 đã tăng có ý nghĩa.
Tại Mỹ trong sô' gần 5 triệu phụ nữ có thai hàng năm, chỉ có khoảng 75% sinh con.
Sô' còn lại do sẩy hoặc nạo thai sau 2-3 tháng. Trọng lượng trẻ sơ sinh nhẹ cân dưối
2500g chiếm tỷ lệ 7%, trong đó có nhiều em dưới 1500g, và có tỷ lệ cao gấp 2-3 lần ở
cộng đồng người da đen (1 ).
Bước vào năm 2000, tại nhiều nưốc phát triển, đã xây dựng biện pháp, chỉ tiêu
nâng cao khả năng quản lý người có thai từ tháng thứ 6 ở nhà hộ sinh, phòng khám
sản phụ khoa vối sô' lần kiểm tra từ 8 - 14 lần trưốc khi sinh thực trạng sức khoẻ và
đảm bảo dinh dưỡng của bà mẹ và thai nhi, cùng các rối loạn chuyển hoá và bệnh
mạn tính như đái đường, phenyketo niệu (PKU) V. V... Trước đó mối chỉ có khoảng
40% tổng sô' nữ mang thai được theo dõi quản lý ở phòng khám phụ sản khoa và
nhà hộ sinh khu vực (2). Mặt khác trong các lần kiểm tra sức khoẻ, các bà mẹ tương
lai còn đưỢc khuyến cáo cặn kẽ về nhu cầu dinh dưỡng và khẩu phần ăn hỢp lý,
trong đó cần ăn đủ nhiều loại rau quả thịt cá, trứng, sữa, đậu, lạc và đặc biệt là sữa
đậu nành, dầu thực vật, dầu đậu tương. Lượng đường chỉ nên àn vừa phải. Đặc biệt
cần giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn thói quen uô'ng rưỢu, hút thuốc và tuỳ tiện sử dụng
thuốc chữa bệnh, kể cả các thuốc bổ không được chỉ định. Trong kiểm tra thưòng
khám kỹ tình trạng thiếu 4 vi chất:

— Vitamin C: thể hiện bị tổn thương có vết loét ở lợi...
- Vitamin B2 có các vết nứt ở quanh miệng...

- Vitamin A có các tổn thương ở mắt, giác mạc...
— Thiếu iô't khi tuyến giáp phát triển đốì xứng ở cổ...
Nếu có dấu hiệu thiếu vitamin sẽ đưỢc kê đơn bổ sung lượng đa sinh tô' có chứa
vitamin Bj, B2, c, A và calci...
Mitchell HS và cs 1966 (3) đã theo dõi khẩu phần dinh dưõng của học sinh nữ,
nhận thấy tuổi kinh nguyệt của nữ thường từ 9-16 tuổi, trung bình dưới 13 tuổi.
Nhưng nếu khẩu phần ăn đủ calo và đảm bảo chất lượng dinh dưõng tốt, tuổi bắt
đầu có kinh đã sớm hơn 1-2 tuổi. Theo dõi đô'i tượng nữ có mang trước tuổi 18 (dưới
5 năm khi bắt đầu có kinh nguyệt) nhận thấy sô' lượng trẻ sơ sinh thiếu cân khá

211