Page 187 - Dinh Dưỡng Cận Đại

ACID PANTOTHENIC

Từ năm 1933 acid pantothenic đã được xem là yếu tô" cần thiết cho sự phát triển
của men (yeast) và sau đó đưỢc xem là thành phần dinh dưỡng để điều trị gà con
khi bị bệnh ngoài da. Acid pantothenic là một thành viên thuộc vitamin nhóm B,
giữ vị trí quan trọng trong tổng hỢp sinh học coenzym A trong tế bào động vật có
vú, còn được gọi là vitamin Bg, yếu tô" chông bệnh viêm da ở gà (chick antiderm atitis
íactor). Công thức hoá học C9H 17NO5, trọng lượng phân tử 219.24; c 49.31%; H
7.82%; N 6.39%; o 36.49%, thường gặp phổ biến trong gan, thận, men bánh, cám
gạo, lòng đỏ trứng gà và rau súp lơ xanh (broccoli) 50mcg/g sản phẩm khô. Trong
mật ong chúa chứa 511mcg/g và trứng cá ngừ, cá morue có 2,32 mcg/g. Lượng
pantothenat trong sữa mẹ tăng tới 5 lần sau khi sinh 4 ngày 48-245mcg/dL giống
như trong sữa bò. Khi nấu lượng pantothenat bị giảm từ 15-50% trong sản phẩm
thịt và 37-78% trong sản phẩm rau. Hình 3.32 giới thiệu cấu trúc của coenzym A và
các sản phẩm trung gian (1 ).
Trong khẩu phần ăn của ngưòi dân Hoa Kỳ đưỢc cung cấp trung bình 5,8mg
pantothenat/ngày. Theo dõi trên người lớn tuy trung bình được cung cấp dưới
4mg/ngày nhưng lượng vitamin trong máu vẫn giữ ở mức 0,91-2,74 micromol/L.
Theo dõi kiểm tra trên động vật đã xác định khi thiếu acid pantothenic sẽ gây bệnh
ngoài da, chậm lớn, hoại tử tuyến thượng thận, chảy máu, thiếu máu, dáng đi co
cứng (spastic gait), giảm bạch cầu (leucopenia), suy giảm sản xuất kháng thể, vô
sinh và loét tá tràng (2 )...
Chức năng chính của acid pantothenic nằm trong thành phần coenzym A là tác
động của quá trình chuyến hoá tế bào đặc biệt trong tổng hỢp acid béo, màng
phospholipid và điều hoà sphingolipid, sinh tổng hỢp một sô" acid amin như leucin,
arginin, methionin, CoA, quá trình sinh tổng hỢp isoprenoid trong đó có cholesterol,
hormon steroid, vitamin A, D và hem A (3).

Thiếu acid pantothenic trên cơ thể người thường ít gặp, trừ trường hỢp bị thiếu
dinh dưỡng nặng. Trong chiến tranh thế giới thứ II, đã phát hiện một sô" tù nhân ở
Nhật, Philipin, Myanma bị tê cóng ngón chân và đau nhức bàn chân, đau chi do
thiếu acid pantothenic (4).

Đế xác định tình trạng thiếu đủ acid pantothenic trong cơ thể thường sử dụng
kỹ thuật thuỷ phân enzym để giải phóng pantothenat khỏi CoA và định lượng acid
pantothenic trong dịch sinh học cơ thể. sử dụng phương pháp vi sinh và vi khuẩn
lactobacili để xác định lượng pantothenic trong máu, nước tiểu và tổ chức tê" bào.
Kiểm tra sự trao đổi hoạt tính phóng xạ beta-alanin chuyển sang acid pantothenic
được xúc tác bởi enzym pantothase, là kỹ thuật mới để xác định nồng độ
pantothenat trong thực phẩm và sử dụng kỹ thuật phóng xạ miễn dịch
(radioimmuno assay) dể định lượng (5).

, Nhu cầu acid pantothenic đảm bảo an toàn trong khẩu phần ăn của trẻ em dưới
7 tuổi là 2mg/ngày; 7-10 tuổi 4-5mg, người lốn 5mg, phụ nữ có mang 6 mg và cho
con bú 7mg/ngày (6 ).

179