Page 169 - Dinh Dưỡng Cận Đại
P. 169

2. Hấp thu, vận chuyên và chuyển hoá

         Phyloquinon  thường  được  hấp  thu  từ  ruột  qua  hệ  thông  hạch  bạch  huyết
     (lymphatic  System) và  khi sự hấp  thu chất béo trong ruột bị rối loạn sẽ ảnh hưởng
     đến  sự  hấp  thu  vitamin  K.  Khi vào cđ thể,  vitamin  K tập  trung ở gan,  và  khác với
     một  sô" vitamin  tan  trong  dầu,  vitamin  K  được  chuyển  hoá  quay  vòng  rất  nhanh
     trong  gan.  Phyloquinon  được  bài  tiết chủ yếu  qua  đường tiêu  hoá  theo  phân cùng
     với  mật,  ngoài  ra  còn  bài  tiết  theo  đưòng  nước  tiểu với  một  lượng ít  hơn.  Khi  vào
     ruột,  phyloquinon  thường  được  chuyển  hoá  hoàn  toàn  qua  quá  trình  oxy  hoá  các
     mạch ở 3 vị trí với các mức khác nhau và có sự phân tách glucuronid.

         Nhiều  nghiên  cứu  đã chứng minh  khi  động vật  ăn khẩu phần thiếu các hạt có
     mầm,  sẽ  làm  tăng nhu  cầu  sử dụng vitamin K.  Trong ruột người,  do có số lượng vi
     sinh vật khá lớn đã sinh tổng hỢp được menaquinon và tập trung ở gan.

     3. Chức năng sinh hoá học

         Từ khi  phát hiện vitamin  K (1930),  mãi tối  năm  1970  mới  xác  định vitamin K
     còn phụ thuộc vào yếu tô" kết vón (clotting íactors) và có tác động đến quá trình sinh
     tổng hỢp prothrombin.

         Khá  nhiều  công trình  nghiên cứu  gián  tiếp  đã xác  định vitamin  K có  tác  động
     làm  biến  đổi  vô  hiệu  hoá  chất  tiền  nhiệm  (precursor)  làm  tăng  hoạt  tính  của
     prothrombin.
         Sự giảm khả năng liên kết calci trong huyết tương có lượng prothrombin không
     bình  thường đã xác định được chức năng của vitamin K là có sự gắn kết nhóm liên
     kết  calci  giả  (calcium-binding  prosthetic  group)  đến  chất  tiền  nhiệm  có  trong  gan
     của protein huyết tương (plasma protein).


     4. Sự thiếu vitamin K trên người
         Sự thiếu vitamin K trên cơ thể người có liên quan đến sức khoẻ thường ít được
     chú ý.  Mặt khác,  lượng phyloquinon khá phổ biến trong thực phẩm nguồn gốc thực
     vật  và  menaquinon  luôn  đưỢc  sinh  tổng  hỢp  bình  thường  trong  ruột  do  chủng  vi
     sinh vật, nên đã cung cấp đủ lượng vitamin K theo nhu cầu của cơ thể. Sự thiếu hụt
     vitamin  K trên  người chủ yếu  do  vitamin K phụ thuộc vào yếu tô" đông kết trên cơ
     thể người trưỏng thành và sau đó là do bệnh hoặc việc lạm dụng thuốc...

         Bệnh  chảy  máu  ở  trẻ  em  khi  mới  sinh  thường  được  xem  là  triệu  chứng  thiếu
     vitamin K.  Nguyên nhân chính do lượng dự trữ vitamin K tại rau thai thấp, không
     chuyển  đủ  lượng vitamin  K vào  thai  nhi.  Mặt  khác,  do  trong ruột của  trẻ  em  mối
     sinh vô trùng nên đã ngăn cản việc sinh tổng hỢp menaquinon trên trẻ em ngay từ
     khi  sinh.  Mặt khác,  do trong cơ thể trẻ em  mới  sinh lại thiếu  prothrombin,  nên đã
     ngăn  cản  gan  và  tổ chức  cơ  thể  sinh  tổng hỢp  bình  thường yếu  tố đông  kết  trong
     cơ thể.



                                                                                       161
   164   165   166   167   168   169   170   171   172   173   174