Page 120 - Dinh Dưỡng Cận Đại

tuổi già và rôi loạn hoạt động não. Đã theo dõi một sô" bệnh nhân bị rối loạn chức
phận não, cùng với bệnh Alzheimer và nhận thấy đã có sự liên quan đến thành
phần và hàm lượng sắt trong não, kể từ khi sắt được coi là thành phần có ý nghĩa
trong các vùng hoại tử tuổi già (senile plaques) và sắt ở trong lớp vỏ của thành
mạch máu não trong bệnh Alzheimer.

Nồng độ sắt tăng cao trong não ở bệnh nhân Alzheimer tại khu vực hải mã
(hippocampus), hạnh nhân (amygdola), hạt cơ bản Meynert (nucleus basalis of
Meynert) và vỏ não (cerebral cortex).
Trong thử nghiệm đã xác định O2 và H2O2 khi có lượng sắt cao đã oxy hoá mạnh
chất béo, dẫn đến tổn thương màng tế bào và cuổì cùng sẽ huỷ diệt tế bào. Sự giảm
màng dịch tê bào cùng với hệ thốhg thần kinh trung ương đưỢc xem là bệnh về tuổi
già và tăng việc tạo thành các gốíc tự do đã được chứng minh trong các mô não khi
mắc bệnh Alzheimer.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Stockman R.J Physiol (London) 1895;18;484-9.

2. Phan Thị Kim, Lê Đức Hĩnh, Bùi Minh Đức. Dinh dưỡng liên quan đến bệnh lý
thần kinh. NXB Y học 1999, tr.22-28.

3. Bothvvell TH J. Intern Med. 1989;226:357-65.
4. Bothvvell TH. Seftel H. dacolos p. et al. Am J Clin N utr 1964:14:47-51.

5. Hallberg L. Nilsson L. Acta Obstet Gynecol. Scand 1964;43:352-9.

6. Taylor PG. Mendez - Castellano H. Lopez - Balnco M. J Am Diet Assoc.
1988;88:454-8.

7. Herbert V Am J Clin N utr 1987;45:679-86.

2. Kẽm (Zn)

Kẽm là một nguyên tô" đặc biệt được nhận biết ngay từ năm 1509 và được chứng
minh có tác động tới cây trồng từ 1869 và trên động vật năm 1934 (1) do lợn bị bệnh
á sừng (parakeratosis) khi thiếu kẽm. Năm 1961 Prosad AS. và cs khảo sát tại
Iran và nhận thấy một sô" khu vực ở nông thôn do thiếu kẽm trong khẩu phần ăn đã
xuất hiện nhiều người lùn (dwarfism) và giảm năng tuyến sinh dục (hypogonadism)
trong cộng đồng dân cư (2).

Khác với selen có chức năng, liên quan tói hệ thần kinh trung ương, kẽm là một
nguyên tô" dinh dưỡng có mặt ở mọi nơi trong cơ thể. Kẽm là thành phần của trên
200 loại men khá phổ biến ở nhiều dạng khác nhau (3). Một sô" men quan trọng như
anhydrase carbonic, phosphatase kiềm "chất lưõng đột biến superoxyt đồng kẽm"
và polyme hoá ribonucleotid đều là các loại men có chứa kẽm. Thiếu kẽm sẽ dẫn
đến sự thay đổi sơ cấp và thứ cấp trong phát triển của não. Trong một sô" trường

112