Page 78 - Công Nghệ Sản Xuật Thức Ăn Tổng Hợp
P. 78
Carotenoid tồn tại ở sắc lạp và lục lạp ở màng tế bào thực vật. Chỉ
có một vài loại carotenoid là tiền vitamin A, còn những chất khác
không có hoạt tính như vitamin A. Tuy nhiên, người ta đã chứng minh
rằng chúng có khả năng chống oxy hóa rất mạnh (Granado và cs,
2003, Mares - Perlman và cs, 2002, Britton, 2004). Ngoài ra trong
thực vật còn có các tiền chất của axit abscisic (ABA), phytohormon;
các chất này có khả năng điều chỉnh sinh trưởng và quá trình stress
của con vật (Koornneef, 1986).
Sắc tố trong carotenoỉd được chia thành 2 nhóm: c aroten màu đỏ
da cam và xanthophyll vàng da cam.
Caroten (C40H56) là một loại cacbua hydro chưa bão hòa, chỉ tan
trong dung môi hữu cơ. Trong thực vật thường có 4 loại tiền vitamin
A là: ß, a, ô caroten và kriptoxantin. Nếu cắt đôi phân tử ß caroten ta
có 2 phân tử vitamin A, nên ß caroten được xem là tiền vitamin A
(Trịnh Xuân Vũ và cs, 1976). Trong đó ß caroten chiếm trên 90%
trong tổng sổ các carotenoid ở thực vật. Các carotenoid không chỉ
cung cấp tiền vitamin A mà còn có tiềm năng chống oxy hóa, chống
ung thư. Hàm lượng ß caroten trong cỏ tươi tự nhiên: 150 - 250 mg/kg
VCK, cây ngô già: 1 5 - 6 0 mg/kg VCK, của cà rốt: 150 - 200 mg/kg VCK,
rơm rạ: 4 mg/kg VCK (Từ Quang Hiển, 2001).
Xanthophyll là nhóm sắc tố vàng sẫm. Công thức hóa học của
chúng là C40H56On (n từ 1 - 6). Vì số lượng nguyên tử oxy có thể từ 1
đến 6 nên có nhiều loại xanthophyll: Kriptoxantin (C40H56Oi), lutein
(C4oH560 2), violacxantin (C4oH560 4)... (Trịnh Xuân Vũ và cs, 1976).
Trong đó violaxanthin và lutein chủ yếu tạo ra màu sắc vàng của lá
cây, cỏ trong mùa thu (Davies, 2004).
Flavonoid bao gồm anthocyanin, chalcon, auron, flavon và
flavonol. Chúng đều tan trong nước, tồn tại ở trong không bào.
Flavonoid là chất hóa học hoạt động với nhiều chức năng: Như tạo
màu cho cánh hoa, quả, chống tia u v , chống oxy hóa, kháng khuẩn và
sự hoạt động của virus. Trong các sắc tố thuộc nhóm flavonoid thì
anthocyanin là phổ biến nhất và tạo ra các màu đỏ tươi, đỏ, xanh và
màu tím cho hoa, quả và thân cây. Màu của anthocyanin bị ảnh hưởng
bởi rất nhiều các nhân tố. Một trong các nhân tố đó là số lượn2 nhóm
hydroxyl và methoxyl. Nếu có nhiều gốc OH thì màu sắc c màu
78