Page 79 - Biến Chứng Bệnh Đái Tháo Đường
P. 79

Qua  nghiên cứu và  theo dõi trên lâm  sàng ở nhiều trung




                                         tâm đã chứng minh vai trò của biguanid làm giảm sinh glucose




                                         và  tãng  sản  sinh  lactat  ả  ruột.  So  sánh  3  chất  metformin,




                                         phenformin và  buformin cho thấy cơ chế hạ  glucose huyết và




                                         tăng lactat tương tự nhau. Metformin được tập trung ố màng ty




                                         lạp thể do đó làm giảm vận chuyển oxy vào tế bào, chậm tân tạo




                                         glucose  và  tích  luỹ  lactat.  Khi  bệnh  nhân  dùng buformin  và



                                         uống rượu sẽ làm tăng khả năng tạo lactat.



                                                                                                                      /                                                                             *                               ♦                                                                                                                                                                                                                                                            -•


                                                        Việc sử dụng không đúng chỉ định và quá liều metformin




                                         là  nguyên  nhân  gây nhiễm  toan acid  lactic  ỏ bệnh  nhân  đái



                                         tháo đường. Nhiễm toan acid lactic gây nên sự chậm phân huỷ




                                         và đào thải thuốc, sự tích tụ các sản phẩm này có thể là hậu




                                         quả  của  suy  thận  cấp  hoặc  mạn  tính  kèm  theo.  Metformin




                                         được đào thải ỏ dạng không chuyển hóa và chủ yếu qua thận,




                                          sau khi  dùng liều  duy nhất  95%  được  đào  thải ra nước tiểu,




                                          nếu  dùng nhiều  ngày với chức năng thận bình  thường,  nồng




                                          độ  thuổc  trong  máu  trung bình  2-3ng/ml.  Nhưng  khi  nhiễm



                                          toan acid lactic nồng độ metformin trong huyết thanh cao tới




                                           12-90^ig/ml.  Đặc  biệt  trong các  trường hợp  có  suy  thận.  Quá




                                          trình  bài  tiết  metformin  phụ  thuộc  vào  độ  thanh  thải




                                          creatinin của thận,  ngoài ra còn một sô" yếu tô" ảnh hưởng tới




                                          bài  tiết  metformin  đó  là  tuổi  và  pH  máu,  metformin  bị  hấp




                                           dẫn bởi  pH  trong  tế bào.  Khi  bị  nhiễm  toan  dịch  ngoại  bào,




                                          hiệu ứng này sẽ tảng lên rất nhanh.






                                                         đ.  Vấn  đề nuôi  dưỡng bằng glucose  tĩnh  mạch  và  nhiễm




                                           toan acid lactic






                                                         Các  thầy thuốc  ít chú ý tới vấn  để  này,  đặc biệt khi nuôi




                                           dưỡng  bằng  đường  tĩnh  mạch  dùng  các  chất  như  fructose,




                                           sorbitol, xylitol. Các chất này được ưa dùng bởi chuyển hóa của




                                           chúng không phụ thuộc insulin và kích thích hệ mạch máu tốt




                                           hơn glucose. Tuy nhiên các loại đường nuôi dưỡng này đều kích




                                           thích sản xuất lactat.  35% lượng fructose chuyển thành lactat




                                           chủ yếu theo con đường yếm khí. Vì vậy khi thiếu oxy tổ chức,












                                                                                                                                                                                                                                                                       8 1
   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83   84