Page 42 - Biến Chứng Bệnh Đái Tháo Đường
P. 42
Kali: cũng^ như nồng độ na tri huyết, nổng độ kali huyết ỏ
bệnh nhân ^hôn mê nhiễm toan không phản ánh đúng tinh
trạng thiếu hụt kali của cơ thể, sự thiếu hụt kali toàn cơ thể
có thể tới lOmEq/kg do lợi tiểu thẩm thấu, toan hoá và mất
qua glucose tiêu hóa ả một số bệnh nhân bị ỉa chảy. Mặc dù
nồng độ kạii thực tế giảm nhưng kali máu vẫn tảng ỏ thòi
điểm xuất hiện nhiễm toan ceton, tình trạng này là giảm thể
tích tuần hoàn do mất nước dẫn tói hậu quả kali từ trong tế
bào ra ngoài tế bào. Nếu trong hôn mê nhiễm toan ceton, xét
nghiệm thấy kali máu bình thưòng hoặc thấp, điều này nói
lên tình trạng thiếu kali cơ thể trầm trọng đòi hỏi phải bù
ngay lập tức kali trong quá trình điều trị.
Phosphat: mối liên quan giữa phosphat toàn cơ thể và
phospho huyết trong nhiễm toan ceton tương tự như đối với
kali. Tăng áp lực thẩm thấu niệu và nhiễm toan gây tăng đào
thải phosphat. Tuy nhiên ở giai đoạn sớm của nhiễm toan,
phosphat thường hơi tăng hoặc bình thường. Trong điều trị
hôn mê nhiễm toan ceton, khi đã bù tương đốỉ đầy đủ nước và
muôi, phosphat có thể giảm đột ngột. Giảm phosphat trong tế
bào gây giảm 2,3-DPG của hồng cầu và giảm khả nãng nhả
oxy của hồng cầu cho tổ chức. Tuy nhiên tình trạng nhiễm
toan có tác dụng đốĩ lập với ái lực của hemoglobin với oxy do
đó ảnh hưởng trên ít nguy hiểm.
g. Các hormon:
Insulin: mặc dù hoạt động của i n s u l i n trong hôn mê
nhiễm toan giảm nhiều nhưng nồng độ insulin lưu hành trong
tuần hoàn tương tự như nồng độ insulin ở người bình thưòng
lúc đói. Rõ ràng nồng độ insulin thấp như vậy không đủ đáp
ứng vói nồng độ glucose máu cao, nồng độ insulin ỏ mức gần
bình thưòng như vậy là do một phần máu bị cô đặc, mất nước
và muốỉ và tăng tiết các hormon khác (stress hormon).
Stress horm on: sự kết hợp giữa giảm insulin huyết,
giảm thể tích máu, toan máu và tình trạng cơ thể bị suy yếu
44