Page 510 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

rộ đến đâu cũng không đem đến kết quả cho người
lao động, tôi nói người lao động, còn dĩ nhiên là nó
đem đến rất nhiều kết quả cho những người khác.
Các vị chỉ cần nhìn cuộc Đại Cách mạng văn hóa
Trung Quốc là thấy một sự hiểu lệch hệ thống khái
niệm là có lợi hay có hại cho nhân dân lao động,
cho tiếp xúc văn hóa?
Cho phép tôi giải thích cảm giác của mình đối
với lời trong nhạc Văn Cao, và tranh Bùi Xuân Phái.
Tôi chỉ chọn hai người đã khuất, mặc dầu nhiều
người khác còn sống nay đã chết cũng làm được
điều này.
Chính lời trong nhạc Văn Cao dạy cho tôi bài
học về tính nhạc trong tiếng Việt. Tôi thấy nhạc
anh rất Việt Nam. Thực tình tôi không thể hình
dung làm thế nào mà lời nhạc Việt Nam từ chỗ rất
mộc mạc trong các bài dân ca, rất sống sượng trong
các bài cải lương phổ theo các bài nhạc Pháp lại
được hoán cải đến mức có thể nói riêng về lời thôi,
lời nhạc Việt Nam còn hay lời hơn rất nhiều nước,
và Hegel có nói trong "Mỹ học" rằng lời của nhạc
không nên quá sâu sắc. Tôi có hỏi một số bạn nhạc
anh Văn là Tây hay Việt Nam thì họ nói anh không
hề đưa những đoạn nhạc dân tộc vào bài hát, nhạc
anh rất Tây về bố cục, tổ chức, nhưng lại hết sức
Việt Nam. Tức là anh đã thực hiện được sự phân
đoạn hòa mà tôi đã nói đến. Nghe những bài nhạc
Việt Nam ấy gần đây, người mù nhạc như tôi cũng
thấy ngay bản sắc Việt Nam của nó. Neu ta tìm
cách chuyển được sang những lời của ĐNA cho thực

512