Page 459 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

Tính độc đáo của vãn học Việt Nam là ở tính
hai m ặt của nó. Một mặt, đó lả tinh thần yêu nước
triệt để dưới những hình thức khác nhau: Phật giáo
trước thế kỷ XV, Nho giáo tử thế kỷ XV đến hết
thế kỷ XIX, ít nhiều tiểu tư sản từ đầu thế kỷ XX
đến 1930, tiểu tư sản có nội dung xã hội chủ nghĩa
từ 1930 đến 1936, xã hội chủ nghĩa từ 1936 trở đi.
Những thay đổi về hệ tư tưởng tồn tại bên cạnh
tính bất biến của yêu cầu: độc lập dân tộc và thống
nhất Tổ quốc.

Người Việt Nam không phải là người Hy-lạp,
người Đức hay người Pháp để tự biện về Thượng
đế, linh hồn, tồn tại, vật chất, ý niệm, cái tuyệt
đối. Anh ta đánh giá một học thuyết theo một tiêu
chí duy nhất: nó có giúp Việt Nam bảo vệ được độc
lập và thống nhất không? Điều này giải thích thái
độ cực đoan của anh ta trong tiếp xúc. Anh ta chuyển
tử văn hóa ĐNA sang văn hóa Trung Quốc, văn
hóa Pháp, văn hóa XHCN dưới một hình thức gần
như triệt để. Nhưng mọi sự đổi mới chỉ là để cứu
nước trong hoán cảnh mới chứ không phải để
m ất nước.
Mặt khác, với tư cách một thành viên của một
đơn vị tự quản là lảng, người Việt muốn hưởng một
cuộc sống yên ổn, sự hài hòa trong gia đình, sự giúp
đỡ của bà con, họ hàng. Anh ta có được phẩm giá
do địa vị của mình trong những thể chế khác nhau
đều tự quản, không có sự chỉ huy từ trung ương.
Trong thờ cúng tổ tiên, các tổ chức khác nhau từ

461