Page 361 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam
P. 361

nhiều  nghi  thức,  mỗi  nghi  thức  lại  có  những  điệu
      hát riêng như lễ trình  đồng,  điệu  dọc,  lễ hẩu  đồng
      của  các vị cô đồng,  hát phụ  đồng,  điệu dọc...  Những
      lễ này được  tổ chức quanh  năm  như tiệc Mẩu Sông
      (ngày 21/2),  Mẩu  Phủ  Giầy  (ngày  3/3),  tiệc  Cô  Bơ
      (ngày  12/6)..."
          Mục  đích  của  Hát  văn  lá  dùng  ngôn  ngữ  tạo
      không  khí  cho  việc  nhập  đồng,  giới  thiệu  lai  lịch,
      tính cách, đặc điểm của các vị thần đang nhập đồng,
      đệm  múa  cho  hầu  đồng.
          Các bài hát văn đều viết bằng lục bát hoặc song
      thất  lục  bát.  Trong  số  54  bài  của  Ngô  Đức  Thịnh
      có  47  bài  theo  kiểu  sự  tích  tử  31  câu  đến  108  câu.
      Người cầu xin không hề đòi hỏi một hạnh phúc siêu
      trần  gian  ở  kiếp  sau  mà  chỉ  đưa  ra  những  mong
      ước trong cuộc sống dưới đất; sống lâu, giàu có, mạnh
      khỏe,  đông  con  nhiều  cháu,  cuộc  sống yên  ổn.  Loại
      còn  lại  là  kiểu  truyện  kể  lại  cuộc  đời  các  vị  thần.
      Tuy  có  nguồn  gốc  siêu  phàm,  các  vị  đều  trải  qua
      những  bất  hạnh  của  người  đàn  bà  Việt  Nam,  tóm
      lại  cùng một nội dung với Truyện nôm thế kỉ XVIII
      và  XIxT
           Các  làn  điệu  hát  văn  khá  nhiều  và  khác  nhau
      (Ngô Đức Thịnh nhận thấy có  sự phân biệt các điệu
      Bỉ,  điệu  Miễu,  điệu  Thống,  điệu  Phú,  điệu  Kiều
      dương...  Mỗi  điệu  lại  gồm  nhiều  loại  như  điệu  cờn
      có  cờn  xuân  mượt  mà,  cờn  oán  ai  oán...  ơ  đây  gân
      như  tập  hợp  đủ  mọi  ca  khúc  từ  dân  ca  đồng  bằng
      Bắc bộ  (Bồng mạc,  Sa  mạc,  Cò  lả...)  âm  nhạc  thính
      phòng  (Kim  tiền,  Lưu  thủy,  Hành  Vân...),  ca  trù


                                                             363
   356   357   358   359   360   361   362   363   364   365   366