Page 342 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

niên Tây học bất lực trước cuộc đời. Trang Tử ở
Việt Nam chỉ tồn tại như một nhà văn vì người
Việt Nam sinh ra với tâm lí tổ quốc luận (11).
5. Việc dùng bùa phép là chung cho mọi tín
ngưỡng, không phải là độc quyền của tín ngưỡng
nào. Ta thấy nó ở nhiều đồng bào thiểu số không
hề chịu ảnh hưởng Đạo giáo. Nhưng bùa Đạo giáo
có đặc điểm riêng là dựa trên chữ Hán. Vì cho rằng
các vị than ở ngay trong con người nên Đạo giáo
dùng bùa để chữa bệnh, đuổi tà, cầu phúc.
Vì bùa phép cấp cho các pháp sư một quyền lực
gần như vô hạn cho nên quần chúng cho rằng họ
có thể thay đổi một trật tự xã hội thối nát thành
một xã hội hòa bình và hạnh phúc. Do đó, có nhiều
phong trào tôn giáo chuyển thành nông dân khởi
nghĩa. Năm 1379 Nguyễn Bổ, tức Đường Lang Tử
lôi cuốn quần chúng Bắc Giang. Năm 1403, Trần
Đức Huy lôi cuốn nông dân chống lại nhà Hồ (7).
Các phong trào chống Pháp của Mạc Đình Phúc và
Kỳ Đồng cũng theo xu hướng này. Trường hợp Kỳ
Đồng rất đặc biệt, ông tên lá Nguyễn Kỳ cẩm, lúc
bé nổi tiếng thần đồng nên lấy biệt hiệu là Kỳ Đồng
tự cho mình có sứ mạng cứu dân làm thiên hạ thái
bình, phù hợp với lời sấm của trạng Trình Nguyễn
Bỉnh Khiêm "Bạch xỉ sinh, thiên hạ bình", tức "Răng
trắng ra đời, thiên hạ thái bình", ông để răng trắng,
trong khi lúc bấy giờ ai cũng nhuộm răng đen. ông
tự xưng lả Bạch Xỉ và cầm đầu một phong trào tôn
giáo chống Pháp, bị bắt đưa sang An-giê-ri, ông là

344