Page 334 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam
P. 334

văn  hóa  Việt  Nam,  cách  tiếp  cận",  ớ   đây  chỉ  góp
          thêm, vài  điểm.
              Danh từ  "Thành hoàng" \à của Trung Quốc dùng
          vào thế kỷ thứ VI để chỉ vị thần làm chủ một thành,
          và  thể chế này lá  do triều  đình  đặt ra.  Khi  các nhà
          Nho muốn xin nhà vua phong cho vị thần làng mình
          tất yếu  họ  phải  tìm  một từ Hán gần nghĩa cho  nên
          mượn  từ  này.  Còn  nội  dung  của  chữ  thành  hoàng
          Việt  Nam  là  vị  thần  che  chở  cho  một  láng  có  thể
          là  xuất  phát  tử  chữ  "m  làng” của  người  Miền  núi
          theo  như  Trần  Ngọc  Thêm  nói  (5).  Thành  hoàng
          được  thờ  tại  đình  làng  làm  thành  mối  liên  hệ  tinh
          thần cho dân một làng và được vua phong làm thượng
          đẳng  thần,  trung  đẳng  thần,  hạ  đẳng  thần.  Nói
          chung,  làng náo cũng có thành  hoàng của  mình,  và
          có  làng  có  nhiều  thành  hoàng  cùng  thờ  tại  đình.
          Các vị thần có  thần  phả ghi  sự tích,  công lao.  Cạnh
          các  vị  thần  chính  có  những  vị  thần  phụ.  Theo  Từ
          Chi  có  hai  loại  thần  phụ  (6)
              a-  Những  vị  thần  thờ  tại  nhiều  nơi,  thường  là
          những  lực  lượng  thiên  nhiên:  Cao  Sơn  rõ  ràng  lá
          thần núi;  Càn Xá có thể là thần nước; ông Cụt-òng
          Dài  là  hai  con  rắn.  Đây  là  những  biểu  hiện  của
          linh  hồn  giáo.

              b-  Những vị  thần  của  riêng một lảng,  không có
          danh hiệu; người ăn xin, người chết đuối..., chết vào
          giờ  thiêng.
              Có  thành  hoàng sẽ  có hội  làng biểu  hiện rõ  đặc
          điểm  của  thành  hoàng.  Như  vậy  thành  hoàng Việt


          336
   329   330   331   332   333   334   335   336   337   338   339