Page 217 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

sự nghiệp này, họ là Nguyễn Ái Quốc, Trần Phú,
và các nhà lãnh đạo cộng sản.
Khổng giáo lả một học thuyết không nói đến
"Tổ quốc". Còn con người Việt Nam là con người tổ
quốc luận. Các bộ sử Trung Quốc không băn khoăn
gì về điểm gọi các triều đại ngoại tộc như Nguyên,
Thanh... là triều đại dân tộc, thậm chí chính họ
đứng ra bảo vệ triều đại ngoại tộc chống lại các
cuộc khởi nghĩa. Tôi đã dịch và tham gia dịch hai
bộ tiểu thuyết liên quan nhiều nhất tới Nho giáo
Trung Quốc là "Nho lâm ngoại sử" (dịch là "Chuyện
ỉầng N h oi và "Hồng lâu mộng", thì lấy làm lạ vì
chẳng có một nhắc nhỏ dù bóng gió tới tình trạng
đất nước bị ngoại tộc cai trị. Đây lá chỗ mạnh cũng
là chỗ yếu nhất của Khổng giáo Trung Hoa. Chỗ
mạnh của nó lá điểm không nói đến Tổ Quốc, cho
nên có thể áp dụng cho mọi nước, điều này cũng là
điểm chung của mọi tôn giáo. Còn chỗ yếu của nó
là hiển nhiên. Vì không cho khái niệm Tổ quốc có
một quan hệ gì với con người, cho nên nước Trung
Hoa cổ đại dù đông dân nhất thế giới và có văn hóa
cao nhất thế giới cổ đại, thậm chí có kỹ thuật và
kinh tế cao nhất thế giới cổ đại, lại là một nước bị
chiếm, bị chia cắt nhiều lần, vá trong đó trí thức,
cụ thể là trí thức Nho giáo, lấy miếng ăn lảm nền
tảng của đạo lý. Lương Khải Siêu, dù cho đã viết
"Trung Quốc hỏn" và là con người được lớp Đông
du sùng bái nhất, không nhắc một chữ đến tình
trạng ngoại tộc thống trị. Cái "hỗn" Trung Quốc
này không phải cái "hổn" Việt Nam.

219