Page 214 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam
P. 214

của Khổng tử là tư tưởng của phong kiến phân quyền,
        trong đó  có  quan hệ trực  tiếp  giữa  ông vua với  dân,
        không  phải  tư  tưởng  của  quân  chủ  tập  quyền  từ
        Tần  về  sau.  Những  chuyện  độc  tôn  Nho  giáo,  biến
        Nho  giáo  thành  học  thuyết  quốc  gia,  đề  cao  tuyệt
        đôi  quyền  lực  nhà  vua,  cai  trị  đất  nước  trên  cơ  sở
        một hệ  thống quan  liêu  hùng  mạnh,  đều  là  chuyện
        từ đời Hán về sau, không thể có trong óc của Khổng
        tử.  Nét  tiêu  biểu  của  các  quan  hệ  Khiổng  tử  hình
        dung  là  tính  chất  qua  lại,  chứ không  phải  chỉ  một
        chiều.  Tính  chất  này  m ất  đi:  chữ  "Lễ" chỉ  áp  dụng
        cho  quan hệ  của  người  dưới với người  trên má  thôi.
        Từ  đó,  mở  đầu  thời  đại  xơ  cứng  của  học  thuyết.
             10.      Khái niệm trung tâm của tâm thức Việt Nam
        là  khái  niệm  nước.  Khái  niệm  này  không  giống  gì
        khái  niệm  nước  của  Trung  Quốc,  và  của  châu  Âu.
        Cái nôi của ván hóa Việt Nam  là  các châu thổ sông
        Hồng,  sông Thái  Bình,  sông Mã,  sông  Cả.  Đất nước
        ấy là  do người Việt Nam giành lấy tủ biển cả,  bằng
        cách  đắp  đê  phòng  lụt,  quai  đê  lấn  biển,  đắp  đập
        ngăn  sông,  giành  lấy  sự  sống  cho  cộng  đồng  trong
        cái  chết của  mình.  Cái  gì  do  mình tạo  ra thì  là  của
        mình,  và  mình  phải  bảo  vệ  nó  cho  kỳ  được.  Trong
        óc người Việt Nam nước là của dân, không phải của
        vua,  cũng  không  thuộc  dòng  họ  nào  hết.  ông  vua
        và  dòng  họ  của  ông  ta  chỉ  là  người  thay  m ặt  dân
        cai  quản  đất  nước,  không  phải  người  sở  hữu  của
        đất  nước.
             Trong óc của người  Trung Quốc, nước chỉ  là  vật
        sở hữu của dòng họ. Cho nên không phải ngẫu nhiên


        216
   209   210   211   212   213   214   215   216   217   218   219