Page 206 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam
P. 206

dựa  vào  khoa  học,  đến  mức  ở  Pháp  muốn  thi  thạc
        sĩ  triết  học,  phải  có  một  bằng  cử  nhân  khoa  học.

            Trung  Hoa  không  có  truyền  thống  này.  Không
        một nhá tư tưởng náo xây dựng tư tưởng mình theo
        mô  hình  một  khoa  học  tự  nhiên.  Không  có  nhà  tư
        tưởng nào  tự mình  dựng lên học  thuyết,  tất  cả  đều
        đóng  vai  "nghĩ  theo",  tức  là  nói  theo  truyền  thống
        hay  một  nhà  tư  tưởng  đã  có.  Khổng  tử  do  đó,  sẽ
        đóng vai  người nói theo  Chu  Công.  Cái mới,  cái  độc
        đáo  trong  học  thuyết  không  phải  lá  học  thuyết  mà
        ở cách lựa chọn. Tác giả chỉ chọn trong truyền thống
        một phần  nào đó,  và  phát triển  chính  phần  ấy  một
        cách  thực  sự xuất  sắc.  Đối  với  quá khứ,  hoặc  là  tác
        giả  không  phê  phán  gì  hết,  lờ  đi  như  trường  hợp
        của  Khổng  tử,  hoặc  lá  công  kích  hay  tán  dương,
        nhưng  trong  thái  độ  này  chẳng  hề  biểu  lộ  cái  mà
        phương  Tây  gọi  là  óc  phê  bình.  Phương  Tây  phê
        bình  không có  nhiệm  vụ  mạt  sát,  tán  dương  ai  mà
        chỉ  để  tiếp  cận  chân  lý  cho  thích  hợp.  Còn  Trung
        Hoa  thì  tâng  bốc,  hoặc  mạt  sát  vá  ở  cả  hai  cách
        làm  đều  không  cấp  cho  ta  một  cách  nhìn  khách
        quan về đối tượng khảo sát. Chỉ xét thời Chiến quốc
        thôi,  khi  nói  về  Nho  giáo  thì  Mạnh  tử,  Trang  tử,
        Tuân tử, Hàn Phi tử...  chỉ kể những người tiêu biểu
        nhất,  đều  như  thế.  Cho  đến  nay  truyền  thống  này
        còn  rất  mạnh,  các  bạn  theo  dõi  những  cuộc  tranh
        luận  trong các  phong trào  của  Cách  mạng văn  hóa
        thì  thấy  rõ.

             5.     Khổng  tử  sở  dĩ  là  người  cha  của  văn  hóa
        Trung Hoa,  không phải  vì  sáng tạo  mà vì lựa chọn,



        208
   201   202   203   204   205   206   207   208   209   210   211