Page 187 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

trạng bị chà đạp, nô dịch mới có thể tỉnh dậy khỏi
giấc mơ giáo điều để chuyển theo con đường mới do
chính phương Tây mở ra.
Nhưng một khi tỉnh dậy, các nước này lại đi
rất nhanh đến mức chính phương Tây cũng kinh
ngạc. Tại sao điều náy lại xảy ra chủ yếu ở những
nước Khổng giáo? Đó lầ vì, các nước này về mặt
ván hóa có những tiềm năng to lớn. Khi các tiềm
năng ấy thức tỉnh thì họ sẽ đuổi kịp và vượt phương
Tây trong một thời gian ngắn. Một điều ngược đời
không mấy ai nghĩ đến; chính Khổng giáo đã rèn
đúc cho họ có được những tiềm năng ấy. Một con
người sức lực khỏe mạnh khi lên võ đài rất có thể
bị đo ván bởi một đối thủ lực yếu hơn nhưng có
chiêu thức cao hơn. Nhưng điều quan trọng là chính
nhờ sức khỏe có sẵn này mà anh ta sẽ thắng trong
trậ n đấu tiếp theo khi nắm được chiêu thức
đối phương.

IV. ƯU THẾ CỬA n ỀN VĂN HÓA KHổNG
GIÁO TRONG THỜI ĐẠI MỚI.

Cách đây vài chục năm, nếu ai nói đến những
ưu thế của nền vãn hóa Khổng giáo thì chắc chắn
bị gọi lá hủ nho. Dù cho kinh nghiệm đổi mới của
Nhật Bản lá rõ ráng, nhưng người ta lại giải thích
đơn thuần do sự sáng suốt của vua chúa Nhật Bản.
Nhưng sự phát triển nhanh chóng của các khu vực
Đông Á vá ĐNA theo Khổng giáo bắt người ta phải
nhận thấy những ưu điểm của một nền văn hóa

189