Page 154 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

không thể nào lả cái chúng ta gọi là đạo nghĩa.
Nhưng chọn đạo nghĩa, coi nó quan trọng hơn giàu
sang chính là thao tác chung và thao tác ấy là bất
biên của con người giữ vững nhân cách ở mọi thời
đại. Còn câu dưới đây phải nói là hết sức có ý nghĩa
đối với chúng ta:

"Neu nước có đạo mà mình nghèo và hèn thì đó
là điều xấu hô. Neu nước vô đạo mà mình giàu và
sang thì đó là điều xấu hổ" (Chương VIII, Thái Bá).

Như vậy là giàu và sang trong khi giữ đúng
những nguyên lý của đạo lý lả điều đáng ca ngợi.
Khi đất nước theo đúng đạo mà mình nghèo thì cái
nghèo ấy là đáng xấu hổ, bởi vì nó chứng tỏ mình
bất tài.
Không những thế, nhiệm vụ của người cai trị
là làm cho dân giàu.
"Khi Khổng tử sang nước Vệ, Nhiệm Hữu đánh
xe, Khổng tử nói:
- Người đông làm sao?
Nhiệm Hữu hỏi:

- Đã đông rồi phải làm gì thêm nữa?
- Làm cho họ giàu lên.
- Đã giàu lên rồi, phải làm gì thêm nữa?

- Giáo dục cho họ" (Chương XIII, Tử Lộ).
Tôi thấy trách nhiệm ông nêu lên cho người cai
trị không khác mơ ước của Bác bao nhiêu: "Lâm
cho dân có ăn, có mặc, có học hành, thuốc men".

156