Page 111 - Bản Sắc Văn Hóa Việt Nam

Thầy tôi kể lại câu chuyện sau đây: Sau khi đỗ
phó bảng, thầy tôi thây chữ mình chưa Tàu, đi học
vối một danh bút Trung Hoa ở Huế tại hiệu La
Thiên Thái. Mỗi tuần học chỉ hai giờ, nhưng mỗi
tháng m ất nửa tháng lương. Chỉ sau đó, thầy tôi
mới hiểu thư pháp là cái gì. Hai tuần đầu, phải cởi
trần ra, chỉ mặc quần đùi, không được cầm bút, mà
phải tập vận khí. Chỉ khi nào ngắm nhìn cái bắp
thịt nổi lên chứng tỏ đã vận được khí đúng quy
cách, lúc đó mới được phép cầm bút. Tập được vận
khí rồi, phải tập cầm bút. Trò này cũng đòi hỏi hai
tuần. Phải cầm bút như thế nào để truyền hết khí
ra đầu ngón tay. Cái bút lông cầm trong ba ngón
tay ngó bên ngoài hết sức lỏng, nhẹ nhàng nhưng
thực ra là rất chặt, không ai giật được nó khỏi tay
mình. Cứ cầm như thế má không được viết gì hết.
Chốc chốc ông thầy lại giật mạnh cây bút. Cây bút
lại rơi ra. Thế lả hỏng. Tập như thế hai tuần lễ.
Một ông tiến sĩ Việt Nam nhìn theo con mắt văn
hóa Trung Hoa là người chưa biết cầm bút.
Sau đó đến trường phái. Trường phái dùng gân,
trường phái dùng cốt... mỗi trường phái đều có những
bậc thầy phải theo. Đã theo trường phái nào thì
phải chấp nhận những quy tắc của trường phái ấy,
không được lẫn lộn. ông thầy đưa ra những tập
danh bút. Mình nhìn qua thấy đẹp cả, nhưng ông
phân tích mẫu cho một trang để thấy bút pháp.
Lúc đó mới hiểu cái khó của từng kiểu bút pháp.
Điều đó m ất một tháng. Chọn được thầy rồi, lại
phải học cách bố trí các nét theo đúng từng kiểu

113